zaterdag 20 oktober 2018

Sally Rooney || Normal People

Er heerst een Sally Rooney-virus in de Angelsaksische landen: de twee romans van deze Ierse schrijfster worden bejubeld en de hemel ingeprezen. Waar ik bij Conversations with Friends echt niet snapte waar de ophef om ging, kan ik er bij Normal People wel iets van begrijpen. Aangezien beide romans verteld worden door nogal met zichzelf bezig zijnde jongere mensen kan de pijnlijke conclusie natuurlijk ook zijn dat ik deze tijdsgeest niet meer vat.

In Normal People volgen we twee scholieren: Marianne, de nerd uit een een welgestelde klasse die met niemand contact heeft op school, Connell, de populaire jongen met een hardwerkende alleenstaande moeder die bij Marianne In huis schoonmaakt. Zij uit een liefdeloos nest met een moeder en broer die haar pesten of links laten liggen, hij met een warme moeder die het beste met hem voor heeft. Jullie begrijpen het al, ondanks alles worden ze ‘vrienden met voordelen’. Ze zwijgen erover, want stel je toch voor dat hij uitgelachen wordt omdat hij met de ‘nerd’ gaat.

Zij zorgt er wel voor, dat hij zijn toekomstambities bijstelt: niet de veilige opleiding dicht bij huis maar Engels aan Trinity, Dublin. Dat blijkt al snel terecht: hij is een briljante student. De rollen zijn nu omgekeerd; zij is als een vis in het water tussen de studenten in Dublin, hij weet niet hoe hij zijn plekje moet vinden. Ze vinden elkaar nu wel als stel, steunen elkaar en gaan dan weer uit elkaar omdat ze niet in staat zijn om over wezenlijke zaken met elkaar te praten.

Beide krijgen een nieuwe relatie, hij met een degelijk provinciaaltje dat prima bij zijn milieu aansluit, zij met een welgestelde arrogante bullebak. Haar probleem wordt dan ook duidelijk; haar gezinsleven heeft ervoor gezorgd dat zij geen sex zonder geweld kan hebben. Vriendje voldoet graag aan die eis en wordt daarin steeds extremer. Hij is al eerder tot de conclusie gekomen dat zij te gewillig is, te graag doet wat hij zegt. Pas wanneer een volgende vriendje echt te ver gaat, snapt ze dat ze destructief bezig is en vlucht.

Zij krijgt het moeilijk met haar familie en verleden, hij belandt in een enorme depressie. Ondertussen studeren ze allebei met hoge cijfers af en mogen ze het Ierse equivalent van masters gaan doen, tegen volledige betaling. Uiteindelijk vinden ze elkaar weer en kiezen ze nu definitief voor elkaar. Natuurlijk krijgt hij dan een aanbieding om in de VS promotieonderzoek te doen. Hij wil in eerste instantie weigeren, ze zijn tenslotte net weer bij elkaar. De roman sluit af met de kernachtigste zin uit Normal People: You should go, she says. I’ll always be here. You know that. Normal People samengevat in één enkele zin.

Rooney schrijft vlot, het is bovendien leuk dat ze elk hoofdstuk begint met de aanduiding hoeveel tijd inmiddels weer verstreken is, ze treft de problematiek van onze jonge geliefden prima. Ik merkte dat mijn irritatie startte toen hij een depressie kreeg. Vanaf dat moment navelstaren beide hoofdpersonen en gaat het vooral over hoe zwaar ze het hebben en hoe ze daar weer boven op gaan komen. Omdat Rooney ons vooral meeneemt in hun standpunt, krijg je alleen te lezen wat beide hoofdpersonen beweegt. Af en toe zijn er van die kleine tipjes waaruit blijkt hoe de wereld naar hen kijkt, wat duidelijk maakt dat ze misschien niet zo’n heel duidelijk beeld hebben van zichzelf en de wereld.

Wat onaardig uitgedrukt, Normal People is veel geneuzel van twee jongeren die uiteindelijk best wel op hun pootjes terecht komen. De roman is aangenaam om te lezen, leest vooral vlotjes weg maar ik vrees echt dat ik alle lofzangen over Rooney niet vat. Haar roman gaat idd over twee heel normale mensen van hun leeftijd in deze tijd. Rooney doet iets waardoor ik het geneuzel vind en niet met vertedering of ontroering naar beide jonge mensen kan kijken. Eerder met de ergernis van een oudere generatie over jongeren die menen recht te hebben op geluk, en het liefst meteen nu. Ik geloof dat ik een derde Sally Rooney maar aan me voorbij laat gaan.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten