zondag 12 september 2021

Rumaan Alam || Leave the World Behind

Veel positieve recensies over en positieve reacties Leave the World Behind. Voor een deel snap ik die: Rumaan Alam slaagt er deskundig in om het handelen van mensen in een crisissituatie duidelijk te maken, de steun die zij al dan niet bij elkaar zoeken. Het zal wel aan mij liggen dat ik die alwetende verteller af en toe behoorlijk irritant vond.

In Leave the World Behind gaat het gezin van Amanda en Clay op vakantie; samen met kinderen Archie en Rose nemen ze hun intrek in een luxe vakantiewoning ergens op Long Island. De eerste dagen gaan uitermate plezant voorbij, dan worden hun rust midden in de nacht verstoord. Voor hun deur staan de eigenaren van hun vakantiewoning, G.H. en Ruth. Een ouder echtpaar dat claimt dat ze in verband met een stroomstoring in New York gedwongen zijn om uit te wijken naar hun tweede huis. Hoewel de stroomstoring Long Island niet heeft getroffen, blijken internet, tv ed niet te werken. De twee gezinnen zijn afgesloten van de wereld en het nieuws. 

De stroomstoring blijkt niet tijdelijk, de gezinnen zijn op elkaar aangewezen. Ook wanneer er vreemde dingen gebeuren: angstaanjagende geluiden, zoon Archie die opeens doodziek wordt. Er is duidelijk iets aan de hand, maar wat.

De twee gezinnen zijn op elkaar aangewezen maar het is duidelijk dat dit niet vanzelf gaat. Niet zo vreemd, wanneer je nietsvermoedend de deur open doet en mensen claimen dat het huis van hen is. Het enige bewijs is eigenlijk het feit dat ze precies weten wat waar ligt. En dus de dure, verstopte whisky, tevoorschijn toveren. Er zit een onderliggend addertje in het wantrouwen van Amanda en Clay, een addertje waar zij zich allebei bewust van zijn: G.H. en Ruth zijn zwart, Amanda en Clay vragen zich voortdurend af in hoeverre dat hun oordeel beïnvloedt. Daar komt nog bij dat G.H. goochelt met financiën en daardoor stinkend rijk geworden is, terwijl Amanda en Clay ondanks hun goede banen zich nauwelijks uitspattingen kunnen veroorloven. 

Naarmate de situatie vordert, veranderen de onderlinge verhoudingen. Waar G.H. en Ruth eerst een beroep deden op Amanda en Clay, draaien de rollen om. Amanda en Clay hebben de hulp nodig van het oudere echtpaar. Die hulp word zeker door Ruth niet even van harte gegeven. Zij maakt zich zorgen om haar eigen dochter en kleinkinderen, wil niet dat G.H. haar verlaat om Archie naar een dokter te brengen. Ze ergert zich bovendien gruwelijk aan de ietwat slordig aangelegde Amanda en Clay die een spoor van troep achter zich laten. 

Alam wisselt in de roman voortdurend van perspectief. Alle in de roman voorkomende personages komen aan de beurt. Soms langere tijd, soms wisselt het perspectief na één paragraaf al weer. Dit werkt, het maakt dat de lezer een behoorlijk goed beeld krijgt van wat er in het huis gebeurt en hoe iedereen reageert op de onbekende dreiging die in de lucht hangt. Alam werkt daarnaast met een alwetende verteller die stelselmatig interrumpeert en kennis met ons deelt. Zo komen we te weten dat chaos heerst in New York, dat er al vele doden gevallen zijn. Dat het maar de vraag is of natuurlijke omstandigheden tot de stroomstoring geleid hebben; er lijkt een gewapend conflict te zijn ontstaan.

Ik vond de alwetend verteller vooral irritant, omdat deze mij voortdurend op een in mijn eigen ogen lichtelijk kinderachtige manier een wortel voorhoudt. Ik ben er niet zo van dat de verteller opmerkingen maakt als ‘indien Amanda had geweten dat er in New York doden vielen …, indien iedereen had geweten wat dat akelige geluid nu echt betekende …’.  Zoals gezegd, irritant.

Alam is er zeker in geslaagd een roman te schrijven waarin een onbekende dreiging mensen in elkaars armen drijft en te schetsen hoe onbekenden mensen in zo’n situatie, met alle onderliggende tonen van kleur- en klasseverschil, op elkaar reageren. Die alwetende verteller had hij wat mij betreft ietwat minder alwetend mogen laten.  




Geen opmerkingen:

Een reactie posten