zaterdag 4 juli 2015

Alena Graedon || The Word Exchange

The Word Exchange is een roman met een boodschap: wees voorzichtig met die o zo handige gadgets want je wordt er dom van én je kunt nooit weten wie er misbruikt van maakt. Waar Dave Eggers met The Circle vooral ingaat op groepsdwang, concentreert Alena Graedon zich in The Word Exchange op de gevolgen voor ons taalgebruik. In haar roman nemen Meme en Nautilus o zo handig zaken van mensen over: een taxi bellen? Meme heeft het al geregeld; iemand willen bellen? Meme belt al; even niet op een woord komen? Meme biedt een woord aan uit de woordenbeurs. An sich klinkt het allemaal redelijk logisch. Het wordt al wat enger wanneer Nautilus daadwerkelijk contact blijkt te maken met hersenstromen en het denkvermogen van de gebruiker beïnvloedt cq overneemt. Het maakt dat je toch gaat nadenken over wat het betekent voor ons denk- en taalvermogen dat wij blindelings vertrouwen op de correctiefunctie op smart phone, tablet en computer? Alena Graedon laat zien wat er gebeurt wanneer mensen blind varen op een aparaat en wanneer dat apparaat - onbedoeld - een digitaal en fysiek virus verspreid: woordgriep. Zieken hebben niet alleen hoge koorts, ze verliezen hun vermogen om te spreken. Ernstige gevallen zelfs voor altijd. Dus komen er in The Word Exchange heel wat woorden voor die vallen in de categorie 'koeterwaals'. Bij beperkt gebruik is de betekenis van woord en zin nog wel te achterhalen, sommige personages in The Word Exchange spreken een voor de lezer totaal onbekende taal.
The Word Exchange is daarnaast ook nog een roman: over Anana wier vader Doug, de directeur van Amerika's laatste woordenboek, spoorloos verdwijnt. Over haar ex-vriend Max die een dubieuze rol blijkt te spelen in het streven om de wereld afhankelijk te maken van de woordenbeurs; over een groep mensen die dit probeert tegen te houden, de Diachronic Society. En het is het verhaal van collega Bart, goede vriend van zowel Doug als Max, stiekem al jaren verliefd op Anana (en zij bij nader inzien ook op hem) die in zijn dagboek bijhoudt wat zich allemaal afspeelt terwijl hij dreigt te bezwijken aan woordgriep. The Word Exchange is een aardige roman met de nodige verwikkelingen en intriges. Graedon is echter te veel de linguïst en te weinig de romanschrijver om te kunnen spreken van een uitstekende roman. Daarvoor zijn de stijlfiguren te onbeholpen en blijven de hoofdpersonen en hun onderlinge relaties te veel hangen in clichés. Ik schat in dat The Word Exchange vooral hoog scoort bij mensen die van taal houden; die gruwen waarschijnlijk net als Graedon en ik bij de gedachte dat we onze taal kwijt zouden kunnen raken.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten