Hoofdpersoon Martin Gilmour wordt op dat politiebureau geïnterviewd over een voorval op het feest van zijn beste vriend Ben. Martin en echtgenote Lucy zijn natuurlijk aanwezig geweest op dat feest. Toch is vanaf het begin duidelijk dat er iets niet helemaal klopt. Zoals Lucy terecht vraagt wanneer ze hun karige hotelkamer betreden: ‘waarom was er voor ons geen plek in dat enorme nieuwe landhuis van Ben en Serena?’. Naar dat antwoord wordt gestaag toegewerkt. Day verdeelt de roman daartoe in vier tijdzones: het ‘nu’ op het politiebureau, de avond ervoor op het feest, de jeugd van Ben en Martin én een onbestemde tijdzone, de mening van Lucy op de vriendschap tussen de twee mannen en haar eigen huwelijk. De vier tijdzones worden effectief met elkaar afgewisseld, ze leggen elk stukjes van de puzzel bloot.
Eén stukje is bijvoorbeeld de vraag wat de vriendschap tussen Martin en Ben behelst, waarom hij consequent door Serena Little Shadow, LS, genoemd wordt. Martin snapt niet dat zijn overigens bepaald kille moeder niet weet wat ze met hem aan moet en hem daarom maar naar kostschool stuurt, hij snapt niet dat de balans in zijn vriendschap met Ben voor geen meter klopt. Daar zit wat mij betreft overigens de zwakke plek van de roman. Op een gegeven ogenblik wordt duidelijk dat er rond hun 18e iets is gebeurd waardoor Ben zich verplicht voelt contact te houden met Martin. Ik snap niet helemaal waarom Martin in de jaren daarvoor consequent uitgenodigd wordt voor vakanties bij Ben thuis. Hij is bepaald niet de persoon die uit de goedheid van zijn hart een eenzame klasgenoot uitnodigt.
Martin en Lucy leven mede namens de familie van Ben een comfortabel leven. Door Ben komt Martin in contact met mensen die zijn schrijfcarrière bevorderen, hij neemt via de feestjes en partijtjes van Ben deel aan het high society leven van de gevestigde orde, de mensen die ertoe doen. Het grote verschil tussen beide mannen? Martin weet echt niet wat hij met al die contacten aan moet. Het wordt pijnlijk duidelijk dat Ben hem gedoogt en dat Martin niet snapt dat er geen sprake is van vriendschap. Echtgenote Lucy ziet dit wel, ze krijgt het echter niet tussen de oren van Martin. Haar tijdzone legt schrijnend bloot hoe zielig Martin eigenlijk is. En dat ook Lucy ervoor heeft gekozen te profiteren van de situatie. Het is tenslotte ook wel fijn dat jij niet in je eigen levensonderhoud hoeft te voorzien met kleine rotbaantjes.
Martin is geen aardige man, het is echter ook duidelijk dat hij slachtoffer is van zijn eigen persoonlijkheid. Martin snapt niets van mensen, hij ziet niet dat hij afwijkt, hij heeft het doodeenvoudig niet in de gaten. Wat hij als bewijzen van vriendschap ziet, is voor de lezer al snel het bewijs dat hij een erfenis uit het verleden is die door Ben (nog) wordt getolereerd. Ben is echter ambitieus en heeft zijn zinnen gezet op een bepaalde carrière. Martin aka LS staat hem steeds meer in de weg. Op het moment dat Day onthult waarom en hoe, is het voor de lezer al lang duidelijk dat Ben een nare, narcistische man is voor wie slechts één ding telt: zijn eigen ik. Hij vindt dat hij op basis van zijn afkomst, opvoeding en opleiding recht heeft op de goede zaken in het leven, hij kent de mensen die ervoor zorgen dat hij die ook krijgt. Omdat hij aan de oppervlakte heel charmant is, windt hij de juiste mensen om zijn pinkje en ontpopt hij zich tot een politiek invloedrijke persoon. Hij weet ook welke mensen hij op het juiste moment rücksichtslos moet dumpen. Kijk naar Boris Johnson en de zijnen en je ziet (een toegegeven ietwat knappere) Ben.
Day ontmaskert Ben stap voor stap, ook van zijn lieftallige echtgenote Serena blijft weinig heel. Haar sympathie ligt duidelijk bij Martin en Lucy. Dat komt mede omdat zij het verhaal vertellen. Ben en Serena’s standpunt kennen wij alleen via Martin en Lucy. Omdat die twee zo van elkaar verschillen, lukt het wel om als lezer een gewogen beeld van Ben en Serena te krijgen. Tussen het dwepen van Martin en de afkeer van Lucy blijkt de waarheid te liggen. Toch zou het interessant geweest zijn om op zijn minst ook de kant van Ben te kennen. Het is nu wel heel erg eenvoudig om hem als het cliché van de slechterik af te schilderen. Een tweede kritiekpuntje op de roman zullen we maar zeggen.
Day schetst een ontluisterend beeld van ‘the powers that be’. Gezien en gezien worden, ‘ikke ikke ikke en de rest kan stikken’ is hun adagio. Het is echter wel een ontluisterend beeld dat aan de oppervlakte blijft. We leren Ben en zijn klasse vooral kennen als de mensen met de juiste contacten, die weten hoe het spelletje gespeeld wordt. Het blijft echter allemaal aan de oppervlakte. Ook de tragiek in de familie van Ben wordt aangestipt, nergens verder uitgediept. We komen bijvoorbeeld niet echt te weten waarom zijn zus een levenspad heeft gekozen dat zo afwijkt. Er is een vermoeden maar daar blijft het bij.
Day heeft een prima roman afgeleverd met The Party. The Party boeit van begin tot einde en leest soepeltjes weg. Zij schetst een beeld van een wereld waarin gunsten en rechten van groot belang zijn. The Party is geen meesterwerk, daarvoor blijft Day teveel op de oppervlakte, laat ze de roman teveel vanuit één kant belichten. Dat doet ze heel goed maar toch, het verhaal van Ben had de noodzakelijke extra diepte toegevoegd. Ben je daar niet naar op zoek dan is het vooral een vlot geschreven spannend boek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten