zondag 13 juni 2021

Julia Phillips || Disappearing Earth

Disappearing Earth stond al een tijdje op mijn verlanglijst. Ik bleef steken op pagina drie, daarna bleef het om mij inmiddels onduidelijke redenen ongelezen op mijn bed liggen. Toen ik verder gekomen was dan die pagina drie wist ik dat ik verder wilde lezen.

In Disappearing Earth verdwijnen twee jonge meisjes spoorloos. Terwijl hun moeder aan het werk is, dwalen zij door Petropavlosk, Kamchatka. Na een lange dag wandelen accepteren ze de lift van man die ze eerder hebben geholpen nadat hij was gevallen. Juist, daar waarschuwen volwassenen consequent voor: stap niet in de auto bij vreemde mannen. De zoektocht naar de meisjes loopt op niets uit, ze zijn weg.

Phillips beschrijft daarna het effect dat de verdwijning heeft op mensen in Kamchatka. Pas tegen het einde blijkt dat ze deze mensen met zorg gekozen heeft, uiteindelijk blijken ze allemaal een pionnetje te zijn in het geheel. Aan sommige mensen besteedt Phillips slechts enkele pagina’s, anderen krijgen lange hoofdstukken toebedeeld. De opzet van de roman maakt dat die grote gelijkenis toont met een bundel korte verhalen. Op het allerlaatst blijkt dat Phillips gestructureerd naar een bevredigend einde heeft gewerkt.

Het korte verhaleneffect maakte dat ik persoonlijk af en toe baalde. Behoorlijk wanneer ze de jonge Ksyusha aan het woord laat. Een studente opgegroeid in een klein dorp, zomers altijd op pad met de kudde elanden van haar ouders. Wanneer haar nichtje haar dwingt om mee te doen in een folkloristische dansgroep begint ze pas echt waardering te tonen voor haar eigen ‘Even’-cultuur, van één van de oorspronkelijke nomadenvolken op Kamchatka. Ze realiseert zich echter ook hoeveel druk er door familie en cultuur op haar wordt gelegd, een eigen keuze is haar niet gegund. Ik werd zo gegrepen door haar verhaal dat ik teleurgesteld was dat Ksyusha niet meer terugkeerde in het geheel.

In meerdere hoofdstukken komt ook de verdwijning van een Even-meisje enkele jaren eerder aan de orde. Dan blijkt hoe racistisch Kamchatka is. Ondanks alle verzoeken van de familie doet de politie nauwelijks een poging om haar te vinden. Er wordt al snel geoordeeld dat ze vast weggelopen is; haar slechte reputatie helpt niet mee. Haar moeder Alla bestiert een cultureel centrum in Esso, een dorp op het platteland. Zij weet dat het lot van haar dochter de politie niet interesseert, het wringt dat ze wel veel tijd en energie steken in de twee Russische meisjes.

Phillips verweeft op fijne wijze de verdwijning van de meisjes met het pittige leven in het onherbergzame Kamchatka waar klimaat maar ook de dwang van de samenleving het mensen moeilijk maken. Zo kun je maar beter niet tot de LHBTI-groep horen; niet acceptabel. Je hebt mazzel wanneer je slim genoeg bent om je dorp dan te ontvluchten en een carrière op te bouwen in de stad. Voor veel inwoners van Kamchatka is de vlucht naar de grote stap geen optie. Hun gebrekkige opleiding en gebrek aan geld maken dat ze blijven. Weer andere inwoners lijken bewust voor het onherbergzame gebied te hebben gekozen, bijvoorbeeld omdat ze wetenschappelijk onderzoek verrichten

Ik had er geloof de voorkeur aangegeven indien Disappearing Earth wat minder op een verhalenbundel had geleken. Ik houd gewoon niet zo van het feit dat je dan alleen maar korte stukjes gepresenteerd krijgt. Phillips wist precies waar ze mee bezig was en bouwt in een soortement crescendo naar het einde toe maar toch.  Ondanks mijn gepruttel over de verhalenstructuur heb ik Disappearing Earth geboeid gelezen. Dat Phillips een fijn einde aan de roman heeft gebreid waardeerde ik zeer. Welk? Daar moet je vooral zelf achter komen.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten