zondag 20 februari 2022

Gwendoline Riley || My Phantoms

Hm, op de achterkant van de roman melden andere auteurs dat Riley ongelooflijk grappig is, dat My Phantoms het grappigste en tegelijkertijd somberste boek is dat ze ooit hebben gelezen. Dat eerste herken ik totaal niet, dat tweede wel. De gecompliceerde ouder-kindrelatie die Riley beschrijft was vooral triester dan triest, al is het maar omdat de verteller, het kind, zo weinig blijk gaf van haar eigen aandeel in die relatie.

My Phantoms wordt volledig verteld vanuit het perspectief van de verteller, dochter Bridge. Dit betekent dus dat alle informatie die wij krijgen over moeder Hen en vader Lee door haar gekleurd is. Zo heel af en toe landt er een brokje informatie van zus Michelle of tante Mary maar 95% van onze informatie over Hen en Lee komt van Bridge. Het is haar visie op de gecompliceerde relatie die zij heeft met haar ouders.

Die gecompliceerde relatie beschrijft zij, inmiddels, op afstand. Bridge heeft er al jong voor gekozen om haar vader nooit te ontmoeten en heeft dat tot en met zijn begrafenis volgehouden. Haar moeder ziet zij één keer per jaar, zo rond hun verjaardagen. Echtgenoot John wordt angstvallig uit de buurt van haar moeder gehouden. Op een gegeven ogenblik kwam bij mij toch ook wel de vraag op wat Bridge’s eigen aandeel in het geheel was.

Voor alle duidelijkheid: ik geloof meteen dat vader Lee een egoïstische pestkop was die weinig tot geen liefde kon opbrengen voor zijn dochters, die hen vooral gebruikte als een podium voor zijn zogenaamd slimme en / of leuke opmerkingen. Of dat moeder Hen problemen had met het aangaan van betekenisvolle wederzijdse relaties gekoppeld, dat zij met veel enthousiasme de rol van slachtoffer heeft opgepakt waardoor elk gesprek een soortement spitsroeden lopen werd. Hen en Lee leken mij niet de makkelijkste ouders op aarde.

En toch.  Bridge kiest ervoor om beide ouders te mijden, er is geen enkel moment in de roman waarop zij enige reflectie toont en zich afvraagt waarom zus Michelle wel regelmatig haar moeder bezoekt en waarom zij zelf vermijding kiest. Tegen het einde, wanneer Bridge hoort dat Hen ongeneeslijk ziek is, is er eindelijk een minimaal teken van liefde voor haar moeder. En zelfs dan, wanneer zij haar moeder dagen achter elkaar gezelschap houdt, blijft de afstand.

De reden dat ik op geen enkele manier ook maar iets van humor in de roman kan ontdekken is dat ik het zo ongelooflijk triest vindt dat Bridge blijkbaar niet door heeft welk aandeel zij zelf heeft in de relatie met haar moeder. Zij verwijt haar moeder een gebrek aan zelfreflectie maar uit wat Riley met ons deelt blijkt ook weinig zelfreflectie bij Bridge, in ieder geval waar het gaat om haar moeder.

My Phantoms is vooral een schrijnend portret van een dochter die het contact met haar ouders is verloren. Dat heeft Riley intens mooi beschreven, je bent zo’n beetje degene die in het restaurant aan het tafeltje naast hun zit en de ongemakkelijke relatie tussen moeder en dochter observeert. Omdat Bridge weinig over zichzelf loslaat, blijft de lezer degene die vanaf een afstand het tafereel bekijkt.

My Phantoms is scherp, mooi en vooral triest. Humoristisch slaat de plank wat mij betreft volledig mis. Het is een monument voor een ouder-kindrelatie die je niemand gunt.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten