A Ghost in the Throat is een uitzonderlijke roman, Ní Ghíofra een auteur die, al dan niet bewust, een nieuwe dimensie toevoegt aan dé roman: de wereld van de moeder. Zij neemt ons gedetailleerd mee in het dagelijkse leven van een vrouw, in prachtige volzinnen die elke toets aan het literaire gehalte van de roman glansrijk doorstaan. Het is niet voor niets dat A Ghost in the Throat begint met ‘This is a female text, composed while folding someone else’s clothes’.
A Ghost in the Throat is ook de roman waarin diezelfde moeder op zoek gaat de vrouw die verstopt zit achter het gedicht dat in Ierland op elke school onderwezen wordt: Caoineadh Airt UÍ Laoghaire / The Keen for Art Ó Loaghaire. Het is ook niet voor niets dat de roman op pagina vier stelt ‘This is a female tekst, which is also a caoineadh, a dirge and a drudge-song, an anthem of praise, a chant an a keen, a lament and an echo, a chorus and a hymn. Join in’.
Ik weet niet of dat laatste gaat lukken. De enige mannelijke deelnemer aan mijn boekclub waar we A Ghost bespraken, gaf eerlijk toe dat hij de roman teveel vond, de gedetailleerde details van borstvoeding en kolven teveel van het goede, op het afstotende af. Ik moet zeggen dat ik het vooral vermakelijk vond en dat het me deed denken aan al die keren dat ik op zoek moest naar een nog niet noodzakelijkerwijs aanwezige kolfkamer voor een zwangere collega. Ook de behoefte van de hoofdpersoon, in wie zeker Ní Ghríofa herkend mag worden, aan baby nummer vijf, leverde bij mij vooral een grinnik op en de constatering dat de dame in kwestie lichtelijk verslaafd was geraakt aan de stofjes die blijkbaar horen bij zwanger zijn en bevallen. “
Naarmate de roman vordert verschuift de nadruk van moederzaken naar de zoektocht naar de vrouw achter de klaagzang voor Art Ó Loaghaire, zijn echtgenote Eibhlín Dubh Ní CHonaill. Het vreemde verschijnsel doet zich nu voor dat de vrouw die een waarlijk prachtige, krachtige klaagzang heeft geschreven voor haar vermoorde echtgenoot zelf van de aardbodem weggewist lijkt. Ondanks alle pogingen van hoofdpersoon / Ní Ghríofa is er bijna geen informatie over deze vrouw beschikbaar. Ze is onzichtbaar geworden. De zoektocht van Ní Ghríofa leverde nauwelijks informatie op over Eiblhín. Ik begreep tijdens de boekclub dat dergelijke klaagzangen bij het overlijden van een partner in Ierland vrij normaal waren. Omdat ze allemaal oraal waren is de ene uitzondering die wel op schrift gesteld is bewaard gebleven. Gelukkig maar, alleen al om deze klaagzang is A Ghost in the Throat de moeite van het lezen waard.
In mijn boekclub was ik de enige die vond dat Ní Ghríofa zichzelf in de roman ook voor een deel onzichtbaar maakte door nauwelijks aandacht te besteden aan het feit dat zij naast moeder een amateur-onderzoeker ook een gelauwerd dichter is. Toen voltrok zich een merkwaardig fenomeen: ‘Ní Ghríofa heeft gekozen voor focus, fijn toch dat Ní Ghríofa zo bescheiden is en zichzelf niet op de borst slaat omdat ze een gerenommeerde prijs heeft gewonnen voor haar dichtbundel en fantastisch toch dat haar roman een stem geeft aan al die vrouwen wier stemmen om welke reden dan ook verstomd zijn.’ Eh ja, best wel, maar een beetje meer aandacht voor haar professionele leven waardoor er iets meer balans was ontstaan in Ní Ghríofa’s verschillende rollen als een vrouw had wat mij betreft best wel gemogen.
Aan het begin van dit blog schrijf ik niet voor niets dat Ní Ghríofa een vernieuwende roman geschreven heeft vanuit het perspectief van een moeder. Zij vraagt aandacht voor het dagelijks leven van een moeder en beschrijft dat waarlijk prachtig. Het ging blijkbaar nog een stapje te ver om het complete dagelijkse leven van een vrouw met kinderen en carrière te beschrijven. Dat komt vast nog wel. Voor nu mogen wij vrouwen heel trots zijn op iemand die een baanbrekende roman heeft geschreven, een daadwerkelijk vrouwelijke tekst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten