Ian McEwan || The Children Act

Een tijd geleden heb ik Solar van McEwan weggelegd, de roman kon me totaal niet boeien. Ik begon dan ook met enige twijfel aan de laatste roman van wat toch één van mijn lievelingsschrijvers is, The Children Act. En werd ik al snel verblijd door een roman die een prachtige schrijfstijl, een perfecte opbouw en drie belangrijke vraagstukken vakkundig combineert. Aan het begin van de roman buigt rechter Fiona Maye zich over twee vragen: een professionele en een persoonlijke. Ze moet beslissen welke ouder de voogdij krijgt over hun twee dochters: de chaddische vader die ze in de Middeleeuwen wilt houden of hun moeder die haar benauwde milieu is ontsnapt en nu hetzelfde wenst voor haar dochters. Een crisis in haar eigen relatie maakt dat ze steeds afdwaalt, onder andere naar wat ze zelf heeft gedefinieerd als het moment waarop ze (voorlopig) geen behoefte meer had aan fysiek contact met haar echtgenoot. Fiona heeft enkele maanden eerder moeten beslissen over het leven van een Siamese tweeling: de één is niet in staat zelfstandig te leven en eet langzaam maar zeker zijn broertje op. Hun ouders willen de tweeling niet scheiden, want 'God wikt en weegt'. Fiona neemt een beslissing waar ze achter staat maar ze blijft aan de tweeling denken. Om een of andere reden is ze niet in staat dit te delen met haar echtgenoot. Dan krijgt ze een nieuwe zaak aangeboden: een 17-jarige knul met leukemie kan alleen overleven door een bloedtransfusie maar laat hij nu tot de Jehova's behoren en die hebben ergens in het begin van de 20e eeuw besloten dat dit niet mag van God. Fiona moet nu beslissen of Adam volwassen genoeg is om zelf een besluit te nemen. Omdat ze na het horen van advocaten, verdedigers en maatschappelijke werkers twijfelt, besluit ze spontaan bij hem langs te gaan in het ziekenhuis. Onbedoeld overschrijdt ze daarmee een grens die later in de roman cruciaal blijkt te zijn. In recensies is vooral veel aandacht besteedt aan het professionele dilemma van Fiona, wat mij vooral trof was haar persoonlijke dilemma. Hoe persoonlijk mag zij bij een 'rechtzaak' betrokken worden, hoeveel inlevingsvermogen heeft een rechter die al jaren in een rijke enclave woont omringd door gelijkgezinden, kan zij een besluit nemen dat oordeelt over leven en dood van een jong-volwassene zonder na te denken over het effect dat dit besluit op deze jong-volwassene kan hebben? The Children Act zet je aan het denken over de beperkingen die een streng religieus leven kan opleggen (vakkundig verspreid over katholieken, joden en Jehova's), zeker in deze tijden van mensen die handelen uit naam van een extreme godsdienst geen overbodige luxe. De pijnlijke gewaarwording van Fiona dat ze onvoldoende oog heeft gehad voor het effect van haar besluit op het leven van Adam raakte mij dieper. En voor iedereen die nu denkt, 'dat klinkt als een lijvige roman waarvoor ik vast geen tijd heb', McEwan had slechts 138 pagina's nodig voor dit juweeltje dat je echt niet mag missen.