zondag 15 juli 2018

Nicole Krauss || Forest Dark

In Forest Dark raken de levens van Jules Epstein en een naamloze beroemde schrijfster elkaar. Ze gaan alletwee in Tel Aviv op zoek naar hun Joodse identiteit. Hoewel ze een parallel traject doorlopen, ontmoeten ze elkaar nooit. Pas op de allerlaatste pagina valt het oog van de schrijfster letterlijk op de vallende Epstein.

Epstein is rijk en succesvol, hij speelt een belangrijke, invloedrijke rol in Amerikaans-Joodse kringen. Hij heeft zaken altijd als vanzelfsprekend aangenomen, hij genoot van zijn leven en wist kunst daadwerkelijk op waarde te schatten. Hij had zich dan ook omringd met kunstschatten. Dan verandert er iets in zijn beleving van zijn leven. Hij kan het zelf niet goed definiëren maar iets klopt niet meer. Hij scheidt van zijn echtgenote, geeft zijn bezittingen aan de lopende band weg en verhuist na een ontmoeting met een rabbi naar Israel, naar Tel Aviv.

Onze schrijfster heeft een schrijversblok en ook zij ervaart een gemis in haar leven. Een voorval in een hotel in Tel Aviv waar zij vele vakanties heeft doorgebracht doet haar besluiten daar een poging te doen om te schrijven. In Tel Aviv ontmoet zij een oude man die haar vertelt dat Kafka niet in Europa overleden is maar stiekem verhuist is naar Israël (toen nog Palestina) waar hij nog vele jaren tevreden geleefd heeft. Een grote koffer vol met papieren moet zijn verhaal bewijzen.

De levens van Epstein en onze schrijfster wijken op twee belangrijke aspecten af. Epstein komt door zijn Joodse identiteit in een fase van bezinning terecht. In deze fase observeert hij scherp, weet hij nog steeds zin van onzin te scheiden, hij blijft realistisch. Het is echter duidelijk dat zijn oude leven niet meer aan de orde is. Onze schrijfster denkt heel veel na over wat zij nu als schrijfster te bieden heeft. Hoe zij als schrijfster dingen waarheidsgehalte geeft door ze op te schrijven. Ze is vermoeiend filosofisch en laat zich beïnvloeden door het metafysische karakter van Kafka’s boeken (die ik overigens nooit gelezen heb).  Haar hoofdstuk zou – zover ik weet – door Kafka geschreven kunnen zijn: magisch-realistisch, werkelijkheid en fantasie lopen door elkaar heen.

Ik moet zeggen dat wij betreft Krauss de schrijfster weg had kunnen laten. Mij bekroop steeds meer het gevoel dat Krauss ons met haar vooral meenam in een tocht om te laten zien hoe slim, filosofisch, geletterd zij wel niet bezig was. Vermoeiend, gekunsteld en zwaar. Epstein’s verhaal daarentegen pakte mij van begin tot einde: prachtig geschreven, met filosofische en spirituele elementen die raakten aan de persoon Epstein. Zijn zoektocht was realistisch en poëtisch tegelijkertijd.

Vind ik Forest Dark een meesterwerk, vind ik alle lovende recensies terecht? Nee, niet echt. Ik had meer Epstein gewild. Daar excelleerde Krauss. In de andere hoofdstukken was ze teveel aan het laten zien wat ze wel niet allemaal kon.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten