Voornaamste hoofdpersoon is Midhat Kamal, de zoon van een Palestijnse zakenman bij diens eerste vrouw. Vader Haj Taher Kamal is het grootste deel van de tijd in Cairo waar hij een nieuw gezin gesticht heeft Midhat blijft met zijn oma achter in Nablus. Zodra hij de middelbare school afgerond heeft, stuurt zijn vader hem naar Montpellier. Daar mag hij medicijnen gaan studeren. Voor alle duidelijkheid: Midhat is bevoorrecht, zijn vader is in staat om zijn zoon in het buitenland te laten studeren en te laten profiteren van deze bevoorrechte positie.
In Montpellier leert Midhat een andere wijze van leven kennen. Vrouwen hebben in het Frankrijk van begin 20e eeuw heel wat meer vrijheden dan in Nablus. Eén van die vrouwen is Jeanette, de dochter in het gezin waar Midhat logeert. Door Jeanette ontdekt Midhat dat vrouwen een eigen wil hebben, dat zij er niet alleen zijn voor familie en gezin. Niet geheel verrassend dat hij verliefd wordt op haar, nog minder verrassend dat hun liefde geen gelukkig einde kent.
MIdhat verhuist na één jaar Montpellier naar Parijs. Daar laat hij medicijnen voor wat het is en gaat filosofie en geschiedenis studeren. Studies waar hij bij terugkeer in zijn geboorteland weinig aan zal hebben. De Parijse periode is voor hem vooral belangrijk omdat hij daar Hani Murad ontmoet, jaren later één van de mensen die vecht voor een rechtvaardige toekomst van de Palestijnen.
Midhat geeft zich bij terugkeer in Nablus over aan de omstandigheden: hij trouwt en opent een naaiatelier. In Nablus is hij vooral bekend als de man met de elegante manieren en kleding. Hij is bepaald niet de persoon die opkomt voor het lot van de Palestijnen. Die rol krijgt zijn neef Jamid in The Parisian. Jamid is één van de vrijheidsstrijders die in de jaren dertig van de 20e eeuw de positie van de Palestijnen probeert te verbeteren. Zijn eigen leven is ondergeschikt aan dat van de goede zaak.
Hammad brengt met het drietal Midhat, Hani en Jamil drie persoonlijkheden in stelling: de persoon die zich geen rekenschap lijkt te geven van politiek en strijd, de stem van het volk en de strijder. De drie mannen zijn in deze roman vertegenwoordigers van stellingname in de strijd, hun persoonlijke ontwikkeling volgt de door Hammad gekozen stellingname. Het resultaat is dat Midhat, Hani en Hamil nooit volwaardige persoonlijkheden worden; zij zijn slechts bedoeld om symbool te staan voor een aspect van de Palestijnse strijd.
Eenzelfde iets geldt voor de dames in de roman. Jeanette, Midhat’s echtgenote Fatima, Hani’s echtgenote Sahar maar ook de moeders en oma’s Teta Um Taher, Um Jamil Kamal of Widad staan voor de positie van de vrouw. Die van de Westerse vrouw die minder gebonden lijkt door traditie en religie, die van de Palestijnse die een speelbal lijken van huwelijk en religie of in het geval van Sahar . hun stem mogen verheffen totdat ze zwanger raken. Dan is het duidelijk dat moederschap zwaarder telt dan activisme.
Hammad wil veel kwijt. Over het leven van een bevoorrechte groep Palestijnen in Parijs, over de geschiedenis van het Palestijnse volk, over de positie van vrouwen, de dreiging van een toenemend aantal Joodse immigranten, de positie die de Katholieke kerk in neemt in het geheel. Ik moet eerlijk bekennen dat ik het fijn had gevonden indien ze gekozen had voor diepgang in plaats van veelheid. The Parisian is lichtelijk te vol. Hammad zou makkelijk stof gehad hebben voor een tweede of derde roman.
Hammad combineert een bloemrijke schrijfstijl met feiten over de Palestijnse geschiedenis. Ik ben niet zo’n favoriet van veel geschiedkundige feiten in een roman, ik ervoer de feitelijke paragrafen en hoofdstukken dan ook vooral als storend. Ik heb genoten van de pagina’s waarin Hammad poëtische en bloemrijk losging, en waarin zij haar ontegenzeggelijke schrijftalent toonde. Ik heb me geworsteld door de pagina’s met geschiedenis. Een geschiedenis waarvan ik overigens wel erken dat ik deze slechts globaal ken. Wat dat betreft is The Parisian het type verhaal dat je weer doet beseffen dat de gevolgen van politieke spelletjes uit het verleden nog steeds het leven van een grote groep mensen negatief beïnvloeden.
Een dubbel gevoel dus bij The Parisian. Aan de ene kant bewondering voor de lyrische schijfstijl van Hammad en de wijze waarop zij de geschiedenis van het Palestijnse volk tot leven laat komen, aan de andere kant voor mij net iets teveel feitelijke informatie. Hammad is een groot talent, ik hoop dat we nog veel romans van haar mogen verwachten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten