Wanneer hoofdpersoon Jivan na een aanslag op een trein een ietwat domme opmerking plaatst op Facebook, belandt zij als hoofdverdachte van een terreuraanslag in de cel. Wat volgt is een roman waarin corruptie en eigen belang een hoofdrol spelen.
Jivan is een naïef meisje; de dochter van arme ouders die de kans heeft gehad haar schooldiploma te behalen en met dat diploma op zak een baan die haar een beter vooruitzicht biedt. Ze is ook een meisje met dromen: genoeg geld, een nog betere baan, een mooier huis voor haar ouders. Het is ook aan alle kanten duidelijk dat ze geen idee heeft hoe de wereld in elkaar steekt. Zij is het perfecte slachtoffer om de terreuraanslag in de schoenen te schuiven.
A Burning speelt in India en schetst een inktzwart beeld van de corruptie in dat land. Vriendjes op hoge positie, de juiste connecties maar ook bereid zijn je eigen integriteit opzij te schuiven op zoek naar een betere toekomst. Wanneer Jivan haar hoop vestigt op positieve getuigenissen van haar vroegere gymleraar PT Sir en Lovely, de ‘Hijra’ aan wie ze Engelse les geeft, blijkt uiteindelijk dat hun eigen toekomst belangrijker is dan de onschuld van Jivan.
PT Sir blijkt al snel bereid de waarheid geweld aan te doen. Zo getuigt hij regelmatig in rechtszaken om de partijleider van zijn favoriete partij een plezier te doen. Ergens merkt hij zelf op dat het toch moet opvallen dat hij regelmatig getuige is van misdrijven maar nee, zijn getuigenissen helpen om vele mensen te veroordelen. Het wordt nergens gezegd maar het is duidelijk dat de verdachten de partij niet gunstig gezind zijn. PT Sir blijkt al snel nergens voor terug te deinzen, Jivan heeft geen schijn van kans.
Lovely is een Hijra. De Hijra zijn transgenders die al bedelend de kost verdienen. Zij worden bijvoorbeeld ingehuurd voor bruiloften als een soortement bezwering. Lovely houdt van acteren, zij volgt lessen en probeert samen met Jivan aan haar Engels te werken. Haar getuigenis in de rechtbank is dermate passioneel dat deze voor haar een weg naar een carrière in de filmwereld opent. Om dan keihard aan te lopen tegen de vraag of het voor haar gunstig is om Jivan te blijven steunen**.
Majumdar blijft hangen in prototypes. Jivan, hoe lief dan ook, blijft een stereotype. Haar naïviteit, haar vasthoudende optimisme maken dat ze op geen enkele manier reflecteert en kan snappen hoe zij misbruikt wordt. PT Sir en Lovely ontsnappen nooit aan stereotype. Lovely leek nog even de goede kant op te gaan, maar nee, ook zij – ondanks haar afwijkende positie – voldoet uiteindelijk aan de stereotypes.
A Burning schetst een ontluisterend beeld van de Indiase maatschappij. Helaas voor Majumdar is zij er niet in geslaagd haar roman naar een hoger niveau te tillen. Het beeld dat zij schetst is te zwart-wit, haar taalgebruik te weinig inspirerend. De verwijzingen naar het gevaar van social media of haar gebruik van de Hijra als afwijkende groep in de maatschappij pakt zij onvoldoende door. Het feit dat ik de 300 pagina’s tellende roman moeiteloos in een dagje uitlas, zegt genoeg. Ik begon me op een gegeven ogenblik zelfs te storen aan de van dik hout zaagt men planken stijl.
Jivan had een betere chroniqueur verdient. Majumdar heeft een aardige roman geschreven die een onthutsend beeld schetst maar de verhaallijn is te dun, te zwart-wit om echt indruk te maken.
* Voor een goede beschrijving van Hijra:
https://rpl.hds.harvard.edu/religion-context/case-studies/gender/third-gender-and-hijras
** ik gebruik ‘haar’ omdat in de roman duidelijk is dat Lovely kiest voor een leven als vrouw
Geen opmerkingen:
Een reactie posten