zondag 10 april 2016

Geraldine Brooks || The Secret Chord



The Secret Chord is een historische roman over een man die echt heeft bestaan, koning David (je weet wel, die van Goliath). Zijn levensloop wordt voor het nageslacht opgeschreven door zijn orakel, Natan. Nu houd ik persoonlijk niet zo van historische romans met teveel feitjes; opsommingen hebben toch de neiging om saai te worden. Gelukkig maakt Brooks zich daar maar een enkele keer schuldig aan. Historische romans over koningen die vaak oorlog moeten voeren om hun rijk te verdedigen, uit te breiden en weer te verdedigen bevatten meestal een flinke portie oorlog en geweld, zo ook The Secret Chord. Gelukkig viel het aantal veldslagen en / of slachtpartijen nog mee. Romans over mannen met een fikse prestatiedrang willen nog wel eens wat expliciete sex-scenes bevatten. die in The Secret Chord zijn meer dan expliciet: verkrachtingen worden in geuren en kleuren beschreven. Mijn arme maag had er weer moeite mee. Wat mij betreft redt The Secret Chord het vooral door het prachtige poëtische taalgebruik (in die scenes waarin niet wordt gevochten of verkracht). De beschrijvingen van het in toch veel ogen vooral dorre en droge Israël doen je verlangen naar een vakantie in dat prachtige oord. Ook de beschrijvingen van David zijn in het begin lyrisch, Natan bewondert zijn koning en ziet zijn fouten graag door zijn vingers. Het duurt even voordat hij zich realiseert dat zijn David ook maar een mens is. Als orakel durft hij alles tegen zijn koning te zeggen, als man is hij te afwachten en te voorzichtig. Zijn koning maakt fouten die wellicht voorkomen hadden kunnen worden indien Natan hem op zijn gedrag gewezen had. De lezer heeft dan inmiddels door dat David absoluut gezegend is met een aantal zeer positieve eigenschappen maar dat voor hem, net als vele andere machtige mannen geldt dat 'de geest is gewillig, het vlees is zwak'. Eenmaal behept met macht valt ook David in de valkuil van overmoed, hebzucht en een tikkeltje tirannie. Ik merkte dat ik me naar mate het boek vorderde steeds meer ging ergeren aan de heiliger dan heilig-houding van Natan. Voor iemand die een dergelijke sleutelpositie speelt, neemt hij zijn eigen verantwoordelijkheid als mens - niet als orakel - wel heel weinig serieus. Pas op het allerlaatst, wanneer het gaat om de troonsopvolging door de enige correct uitgevallen zoon Shlomo, grijpt Natan in en zorgt hij ervoor dat de stervende David zijn jongste zoon laat uitroepen tot de volgende koning. Dat ik me ging ergeren aan Natan komt waarschijnlijk ook, omdat er nauwelijks sprake is van karakterontwikkeling; David en Natan zijn geen mensen van vlees en bloed geworden, ze zijn typetjes gebleven. Brooks laat de koning zien, niet de man. Wat mij betreft een gemiste kans.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten