Er is veel dat ik goed en mooi vind aan Ruby: het prachtige poëtische taalgebruik bijvoorbeeld, of de wijze waarop Bond haar personages haarscherp neerzet. Van de scenes waarin diepgelovige vrouwen met elkaar wedijverden wie het beste in trance kan geraken tijdens een dienst of uitvaart druipt de ironie af: slechts een zeer onnozele lezer zal niet door hebben dat de dames stuk voor stuk toneelstukjes spelen. Ook de alom aanwezige discriminatie (jaren 50 in Texas) wordt door Bond treffend geschetst net als het bijgeloof van iedereen in het dorp, inclusief de diepgelovigen die elke zondag in de kerk Jezus van het kruis afbidden. En tja, Bond beschrijft ook alle martelingen, alle verkrachtingen, al het geweld meer dan voortreffelijk. Of dat leidt tot leesplezier is een tweede. Ik beleefde in ieder geval niet veel plezier aan de pagina's vol jonge meisjes die verkracht worden door blanken in bordelen of 'african-americans' tijdens satanische missen, echtgenotes die vernederd en mishandeld worden, aan de tot in geuren en kleuren beschreven moord- en vechtpartijen (waarbij Bond geen verschil in huidskleur maakt voor wat betreft dit verachtelijke gedrag). Het werd me eerlijk gezegd regelmatig te veel. Hoofdpersoon Ruby wordt als klein kind al verkracht en misbruikt, met als resultaat een zwaar gestoord iemand die door haar dorpsgenoten nog verder vernederd en misbruikt wordt. Psychiaters kunnen waarschijnlijk prima aangeven aan welke psychische kwalen Ruby na al dat geweld lijdt, Bond maakt van Ruby een moeder die de honderden geesten van door geweld overleden kinderen in haar lichaam huisvest. Het moge duidelijk zijn dat haar buren zo hun mening hebben over Ruby die regelmatig naakt door de bossen zwerft en bomen meer dan omarmt.
Wees gerust, aan het einde komt het helemaal goed met Ruby. De man die al jaren stiekem van haar houdt, komt haar tot hulp. Samen kunnen ze de toekomst aan. En kijk, daar hebben we de reden dat dit boek Oprah's Book Club heeft gehaald: ik hoor Oprah al geëmotioneerd vertellen dat Ruby een sterke African-American vrouw is die alle ellende heeft overleefd en een nieuwe kans krijgt. Een thema waar Amerikanen geen genoeg van kunnen krijgen en dat ook regelmatig leidt tot Oscars voor acteurs die in hun rol veel ontberingen hebben doorstaan (een kans voor Halle Berry?). Ik hoop dat Ruby op de longlist van de Bailey's Women's Prize for Fiction is beland, omdat Bond ondanks alles wel heel mooi schrijft en niet omdat ze zo'n moedig verhaal over misbruik en overleven vertelt. Ik heb genoten van die scenes waar Bond's vertelstijl bijna raakte aan poëzie, door de andere pagina's heb ik mij in een steeds sneller tempo heen geworsteld. Voor mij hoeft het doodeenvoudig niet al die o zo realistische beschrijvingen van geweld. Heb je een sterke maag, lees Ruby vooral. Zo nee, laat deze dan maar aan je voorbijgaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten