zondag 25 februari 2018

Bernard MacLaverty || Midwinter Break


MacLaverty heeft een roman geschreven waarin een korte vakantie in Amsterdam aanleiding is voor beschouwingen op religie, de noord Ierse ‘Troubles’ en het huwelijk. Hoofdpersonen Stella en Gerry, Iers maar woonachtig te Glasgow, bereiken in Amsterdam een bepalend moment in hun leven en huwelijk.

De aanleiding lijkt onschuldig: Gerry en Stella maken samen regelmatig korte uitstapjes. Stella blijkt echter een duidelijk doel te hebben voor haar bezoek aan Amsterdam. Zij is op zoek naar een zinvol, devoot bestaan en overweegt toe te treden tot de Begijnen. Gerry ziet Amsterdam vooral als de plek voor mooie architectuur, oud en nieuw, en zoekt steeds naar plekken waar hij zijn zakfles kan bijvullen met whisky.

In eerste instantie lijkt Stella de minder aardige van het stel: een beetje op de centen, hechtend aan structuur en bepaald zwaar Katholiek. Dan dringt het tot de lezer door dat haar echtgenoot een alcoholist is en dat dit haar leven zeker niet makkelijk maakt. Wanneer de reis zowel bij haar als bij Gerry herinneringen losmaakt, relativeert MacLaverty het gedrag van hem en haar steeds meer. Een ernstig ongeluk een jaar of 30 geleden eerder heeft namelijk grote consequenties gehad op het leven van het stel.

Mindwinter Break balanceert voortdurend tussen heden, verleden en toekomst. Soms lijkt het alsof MacLaverty een onderwerp er met de haren bijsleept, de Troubles of de Katholieke kerk bijvoorbeeld, in de loop van de roman blijkt hoe bepalend deze zijn geweest voor het leven van Stella en Gerry. De conclusie is dan ook dat MacLaverty deskundig doseert wanneer en hoe hij nieuwe informatie versterkt. Wat een persoonlijke aversie tegen kerk en IRA zou kunnen zijn, blijkt zijn basis te hebben in het leven van het echtpaar. De roman bouwt daardoor langzaam maar zeker op tot een ontroerende apotheose.

De locatie maakt Midwinter Break natuurlijk extra leuk. Wanneer MacLaverty beschrijft hoe Stella voor het eerst door de toegangspoort vanaf het drukke Spui de wereld van de Begijnen binnen stapt, zie ik dat letterlijk voor me (met dank aan meerdere concerten bij de Church of Scotland ). Detail dat ik me afvroeg wanneer MacLaverty voor het laatst in Amsterdam geweest was, die strippenkaart hebben we toch al lang niet meer.

Midwinter Break is een vakkundig geschreven roman, iets dat oude rot MacLaverty wel toevertrouwd is. Hij betrekt ons steeds meer bij zijn hoofdpersonen door dagelijkse realiteit en herinneringen gedoseerd af te wisselen. Voeg daaraan toe dat hij speelt met taal en beeldspraak en het resultaat is een goede roman (met een toefje slagroom door Amsterdam).




Geen opmerkingen:

Een reactie posten