Sarah Waters || The Paying Guests

Een ding moge duidelijk zijn: Sarah Waters weet hoe ze de vaart in haar boek moet houden. Hoewel er op zich niet eens zoveel gebeurd in The Playing Guests, behalve een moord dan die ik zonder schroom onthul omdat die niet het voornaamste gegeven is in de roman, slepen de emoties van de hoofdpersonen je mee in een emotionele achtbaan. Frances Wray en haar moeder moeten in de jaren 20 noodgedwongen kostgangers in huid nemen; ze hebben niet meer genoeg geld om hun huis, de slager en de kruidenier te betalen. Met de huur van Leonard en Lilian Barber redden ze het; hun vroegere leven met dienstmeisjes is echter definitief voorbij.
Frances houdt de Barbers eerst op afstand, dan merkt ze dat ze zich steeds meer aangetrokken voelt tot Lilian. Ze bekent haar dat ze op vrouwen valt. Deze lijkt hier ietwat geschokt op te reageren maar zoekt dan toenadering. Een stormachtige relatie tussen de twee vrouwen is het gevolg. Ze benutten elke gelegenheid die ze hebben om samen te zijn, niet makkelijk wanneer of moeder of echtgenoot vaak in de buurt zijn. Frances is de eerste die hardop mijmert over de mogelijkheid samen te gaan wonen. Haar moeder heeft al eerder een relatie met een vrouw getorpedeerd, een tweede keer laat Frances dit niet gebeuren. Lilian twijfelt enorm; ze wil haar familie niet in de steek laten en vreest wat haar echtgenoot zal doen. Dan betrapt hij hen en neemt het leven een heel andere wending. Wanneer Leonard Frances de kamer uit wil zetten, slaat Lilian hem met een asbak - met fatale gevolgen. In de paniek van het moment besluiten beide vrouwen het lijk op het pad achter het huis te leggen in de hoop dat men denkt dat hij gevallen is of aangevallen. Dat komt in eerste instantie uit maar dan wordt een jonge knul van de moord beschuldigd. Lilian noch Frances durven naar de politie te gaan en de waarheid te bekennen, ze hopen tegen beter weten in dat hij onschuldig verklaard zal worden.  Lilian woont inmiddels weer bij haar familie en Frances wordt gekweld en geteisterd door een achtbaan aan gevoelens: schuld, twijfel, angst, gemis, verwijten, alles wat een eenzame jong vrouw onder die omstandigheden kan ervaren passeert de revue. Op een volstrekt acceptabele wijze, wat het talent van Waters toont; ze houdt de gevoelens van Frances perfect onder bedwang, ze ontaarden nooit in melodrama. Aan het einde van de roman is Frances aan het einde van haar latijn. Zelfs het feit dat de knul wordt vrijgesproken, lucht haar niet op. Ze verlaat de rechtbank in de diepste overtuiging dat Lilian niets meer met haar  te maken wil hebben; ze is diep ongelukkig. En dan snelt Lilian op haar af en vraagt haar waarom ze weggelopen is. Er blijkt een piepkleine opening te zijn waar beide vrouwen aarzelend en onzeker gebruik van maken. De emotionele achtbaan eindigt zo prachtig in ingetogen toenadering. Waters heeft weer laten zien dat ze kan schrijven, en hoe. Uitermate geschikt voor onder de kerstboom schat ik zo in.