Naoise Dolan || Exciting Times

Longlist

Exciting Times valt in de categorie jonge vrouw (om een of andere reden zijn het vooral jonge vrouwen die dit soort romans schrijven) neemt ons mee in haar leven. En dat leven is bijna altijd moeizaam. Of het nu komt omdat betreffende jonge vrouw nog moet ontdekken hoe geweldig ze eigenlijk is, omdat jonge vrouwen van deze tijd het blijkbaar fijn vinden om moeilijk te doen over van alles en nog wat of omdat ze het echt moeilijk hebben. Ava valt een beetje tussen deze drie categorieën in. 

Ik realiseer me volledig dat deze categorie romans voor mij duidelijk maakt dat er sprake is van een generatiekloof. Ik kom zelf uit de beruchte generatie X die de spannende ontwikkelingen in de jaren 60—70 nooit had meegemaakt en alle leuke banen misliep omdat die al door de babyboomers waren ingepikt. Wij zijn er gekomen met hard werken en veel doorzettingsvermogen en ik moet bekennen dat dit mijn blik op de prinsesjes uit jongere generaties wat inkleurt. Een te hoge zuurheidsgraad bij de ene generatie, klagen op goede benen bij de andere.

Ava, de hoofdpersoon uit Exciting Times, heeft het ook moeilijk. Zij is na haar opleiding naar Hongkong gevlucht en verdient daar de kost met het geven van Engelse les aan Hongkongse kindertjes.  Een baan waarover ze regelmatig klaagt, wat mij dan doet denken ‘meissie, als jij die baan zo beroerd vindt, waarom zoek je dan geen andere? Doe wat met die opleiding van je’. Omdat Hongkong duur is, trekt Ava noodgedwongen in bij ‘vriend met voordelen’ Julian. Een rijke bankier met bindingsangst die het geen enkel probleem vindt om Ava te onderhouden; zijn creditcard staat tot haar beschikking. 

Dan ontmoet Ava Edith en wordt duidelijk waarom ze in het katholieke Dublin niet echt aardde: ze valt eigenlijk op meisjes. Dan blijkt ook Ava’s echte onzekerheid: ze kan zich niet voorstellen dat iemand als Edith, knap, succesvol en met veel vrienden, op iemand als haar zou vallen. Toch blijkt dat het geval: Ava en Edith worden een stelletje. Julian werkt ondertussen tijdelijk in Europa, waardoor Ava vrijelijk over zijn appartement kan beschikken. Vragen van Edith over haar relatie met Julian omzeilt ze. Uiteindelijk maakt Ava een keuze. Die verklap ik natuurlijk nu niet, dat is aan de lezer om zelf te ontdekken.

Wat Exciting Times toch wel de moeite van het lezen waard maakt is de manier waarop taal ingezet wordt om verschillen te duidelijk: of je Engels spreekt met een Brits of Iers accent maakt opeens veel uit. Betekenissen van woorden blijken in de twee buurlanden wezenlijk te verschillen, Ava wordt door haar accent, de woorden in haar Engels wezenlijk anders dan de Britten in haar omgeving. 

Ava is bovendien lichtelijk vertederend. Ik wil wel verklappen dat aan het einde van de roman niet blijkt dat ze eigenlijk o zo populair is en dat ze natuurlijk briljant is in haar werk; haar ongemak met haar eigen persoontje en de manier waarop ze nu in het leven staan zit dieper dan valse bescheidenheid. Ava is een lichtelijke nerd die op onnavolgbare wijze filosofeert. Ik moet bekennen dat ik haar af en toe niet helemaal kon volgen maar het leverde wel mooi geformuleerde zinnen op.  

Waar ik bij de hoofdpersonen van leeftijdgenote Sally Rooney me steeds meer afvroeg wanneer die verwende wezens normaal gingen doen, overkwam me dat bij Ava veel minder. Zeker naar mate de roman vordert en haar moeizame relatie tot haar seksuele voorkeur een prominentere rol krijgt. Je moet toch Iers zijn en op een katholieke meisjesschool terechtkomen. 

Gegeven het feit dat de roman speelt in 2016-2017 komt de huidige problematiek in Hongkong slechts zijdelings aan de orde, er wordt af en toe in een bijzin naar verwezen. In Exciting Times leren we vooral Hongkongers van goede afkomst met goede banen kennen die nog niet vermoeden dat hun leventjes ingeperkt gaan worden door het gezag. 

Zoals gezegd: ik constateer een generatiekloof waardoor ik bijna als een oma al tut tut tut zeggend naar Ava kijk. Taal en juist het feit dat Ava eigenlijk niet ongelooflijk populair en succesvol is, maken dat ik de roman met een soortement vertedering heb gelezen. Ik kan me voorstellen dat leeftijdsgenoten Ava en haar leven heel anders ervaren. Sorry, meiden!