Om maar meteen met de deur in huis te vallen: McConaghy bewijst met Migrations dat een toekomstroman met een duidelijke boodschap ook een verdomd goede roman kan zijn. Eentje met een goede opbouw, mooi geschreven en sterke karakterontwikkeling. De kwaliteit van Migrations laat de boodschap des te harder aan komen.
In de wereld van Franny Stone leven bijna geen dieren meer in het wild. Vissen, zoogdieren en vogels: ze zijn bijna uitgestorven. Franny besluit een laatste vlucht van enkele Noordse Sterns te volgen. Ze heeft drie vogels van een zender voorzien en manipuleert de bemanning van een vissersboot om met haar vanuit Groenland naar de Zuidpool te varen. De boot heet Saghani: de Raaf. Voor Franny die een speciale relatie heeft met raven en kraaien een teken dat het voorbestemd is.
Het is vanaf het begin duidelijk dat Franny niet meteen de gemiddelde persoon is. Zo heeft ze absoluut geen zitvlees, echtgenoot Niall heeft vanaf de eerste minuut van hun relatie moeten aanvaarden dat Franny ruimte nodig heeft en af en toe letterlijk wegvlucht. Ze hebben één duidelijke afspraak: ik laat je los op voorwaarde dat je steeds bij mij terugkomt. En dat doet Franny, keer op keer. Het is overduidelijk dat haar liefde voor Niall groter is dan de dwang om alleen de wereld over te reizen.
McConaghy bouwt haar roman niet lineair op. Haar roman is onderverdeeld in drie duidelijke delen. Die delen beslaan het verleden maar ook momenten in Franny’s leven. Soms gaan deze terug naar haar prille jeugd, soms zijn die recenter. Het effect is dat langzaam maar zeker onthuld wordt waarom Franny is wie ze is. En waarom ze zo bang is dat haar neiging om nooit op een plek te blijven genetisch bepaald is. De belangrijkste mensen in haar leven blijken allemaal weggegaan te zijn, om welke reden dan ook. Het wordt ook steeds duidelijker dat Franny nog steeds lijdt onder de consequenties van een zwaar traumatische gebeurtenis. Pas aan het einde van de roman wordt duidelijk hoe heftig die gebeurtenis was en hoe deze haar leven heeft beïnvloed.
De relatie met Niall blijkt de meest bestendige in Franny’s leven. In de gesprekken die Niall en Franny voeren laat McConaghy zien dat zij in staat is de balans te houden tussen boodschap en lyrisch schrijven. Niall is bioloog en vecht een zo goed als verloren strijd tegen de teloorgang van de natuurlijke wereld. Hij lijdt onder het feit dat steeds meer dieren het onderspit delven, dat economische belangen nog steeds voorop staan. Hij begrijpt niets van Franny maar wist vanaf het eerste moment dat hij de rest van zijn leven met haar wilde doorbrengen.
De liefdesrelatie van Niall en Franny zit diep. Hoe diep ga ik nu niet uitleggen, dan geef ik teveel van de plot weg en dat zou zonde zijn. Neem gerust van mij aan dat de hele roman eigenlijk gebouwd is rondom hun relatie, rondom het feit dat Niall op zijn plek blijft, Franny reist en dat het daarom niet vreemd is dat zij de barre tocht naar de Zuidpool op zich neemt. De liefdesrelatie maakt het voor McConaghy ook mogelijk dat zij steeds meer over het karakter en leven van Franny onthult. Dat van Niall blijft daarbij onderbelicht: hij is de wetenschapper die een hekel heeft aan zijn bemiddelde moeder en die een verloren strijd strijdt.
Migrations eindigt optimistisch, passend bij de hechte relatie tussen Niall en Franny. Zij heeft een belofte gedaan aan hem, die moet worden nagekomen. Waarom dat zo belangrijk is moeten jullie vooral zelf ontdekken: ik verklap het niet. Het optimistische einde past ook bij de lange zoektocht naar zichzelf om haar trauma te verwerken. En om heel eerlijk te zijn: af en toe is het ook wel fijn indien ook een toekomstroman niet alleen pessimistisch is.
Migrations heeft mij in positieve zin verrast. McConaghy
laat zien dat er een balans mogelijk is tussen een loodzware zeer duidelijk
aanwezige boodschap en de kwaliteit van haar roman. Verfrissend in een tijd
waarin een wat rammelende roman als meesterwerk gepresenteerd wordt omwille van
de dringende boodschap. McConaghy laat zien dat het ook anders kan. Top!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten