Attica Locke is tot twee keer toe genomineerd voor de Bailey's (eerder bekend als Orange) Prize for Fiction. Een korte blik op de geschiedenis van de prijs heeft me geleerd dat de creativiteit van vrouwen centraal staat. Dat maakt duidelijk waarom Black Water Rising en Pleasantville, allebei wat we zo mooi literaire detectives noemen, zijn genomineerd. Mijn voornaamste kritiekpunt bij beide romans is, dat het element 'detective' wat is ondergesneeuwd. Ja, in beide romans vinden er moorden plaats en in beide romans is advocaat Jay Porter betrokken bij het oplossen van de zaak, maar in essentie gaan Locke's romans over meer. In Black Water Rising tekent zij de sfeer in de Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap van Texas eind jaren zestig, begin jaren zeventig prachtig, Het was de tijd waarin deze gemeenschap uitkwam voor haar huidskleur en trots verklaarde 'zwart' te zijn. Een tijd ook waarin advocaat Porter terecht vreest voor organisaties als CIA en FBI. Veel van zijn vroegere studiegenoten, die net als hij streden voor gelijkheid, zijn om flutredenen alsnog in de gevangenis terechtgekomen. Het verklaart voor een belangrijk deel Porter's terughoudendheid om de politie in te lichten over een moord waarover zijn echtgenote en hij meer kunnen vertellen. Hij is er ooit ingeluisd en bijna veroordeeld voor een misdaad die hij niet heeft begaan, hij probeert op alle manier te voorkomen dat hij de aandacht van 'the powers that be' weer trekt. Tevergeefs natuurlijk. In Pleasantville leven we in de jaren negentig. De hechte Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap in de wijk Pleasantville dreigt uit elkaar te vallen. Ondanks het feit dat Houston wellicht eindelijk een burgemeester uit hun midden gaat krijgen, verbrokkelt de eenheid in de wijk. Het tijdsbeeld is duidelijk anders in deze tweede roman. Rijkere inwoners van Pleasantville zoeken hun heil in andere wijken, armere Amerikanen uit andere geledingen nemen hun plek in, de wijk is letterlijk omsingeld door zware, chemische industrie. De hoop van veel bewoners is gevestigd op de rechtszaak die Porter namens hen aanspant tegen één van de chemische giganten. Totdat de neef van de kandidaat met hulp van de tegenpartij wordt beschuldigd van een moord. Porter gaat hem verdedigen en belandt zo weer in een wespennest van belangen van vooral rijke Amerikanen. En dat allemaal terwijl hij als recente weduwnaar het verlies van zijn echtgenote nog moet verwerken en hij niet weet wat hij met zijn puberende dochter aan moet.
In beide romans worden de moorden opgelost, in beide romans zijn de Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap en de veranderingen die zich daar voordoen van veel groter belang. Locke tekent de sfeer en laat zien hoe lang de effecten van rassendiscriminatie doorwerken in een gemeenschap. En hoe de eenheid binnen een gemeenschap automatisch leidt tot het uitsluiten van andere gemeenschappen. Locke is wat dat betreft eerlijk: ze laat zien hoe het onrecht uit het verleden nieuw onrecht in de hand werkt. Black Water Rising en Pleasantville zijn niet de beste detectives die ik ooit heb gelezen, ze doen vooral verlangen naar romans waarin Locke laat zien waarin ze goed is, de sfeertekeningen, en de moorden laat voor wat ze zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten