Elizabeth Jane Howard || The Light Years

Indien je flauw zou willen zijn, dan zou je kunnen zeggen dat The Light Years weer zo’n typisch britse roman is over zo’n typisch Britse ‘upper class family’ die niet in de gaten heeft hoe goed zij het heeft. Dan zou je Elizabeth Jane Howard echter ongelooflijk tekort doen. The Light Years betovert door de wijze waarop zij speelt met familieverhoudingen, met onorthodoxe zaken en met de familie, aanverwanten en vrienden van de Cazalets. Nog afgezien van het feit dat Howard prachtig formuleert.

De familie Cazalet is een traditionele familie maar wel eentje die niet immuun is gebleken voor de wereld om haar heen. Zonen zijn gewond geraakt in de Eerste Wereldoorlog, schoondochters en hun baby's overlijden in het kraambed, een kleindochter is het slachtoffer van incest, een schoondochter wordt het slachtoffer van een ‘date rape', de enige dochter woont thuis en zorgt voor haar ouders terwijl zij eigenlijk het liefst met haar vriendin zou willen samenwonen. Verwacht geen grote woorden van Howard over dit soort zaken, zij houdt het klein en menselijk. Howard schrijft met compassie over ouders, kinderen, kleinkinderen, hun aanverwanten en vrienden.

Howard wisselt regelmatig van perspectief waardoor elke Cazalet in het boek wel een keer het onderwerp is, zelfs de niet al te jonge kinderen. Door die wisseling van perspectief ontstaat een beeld van een grote, bedrijvige familie waarin iedereen zijn of haar eigen plek heeft (en daar moeilijk aan ontsnapt) maar ook van een familie die dermate aan conventies vastzit dat deze te vaak de prioriteit krijgen boven emoties. Dus zullen de schoondochters niet doorvragen wanneer hun zonen hints geven dat hun leven op de kostschool zwaar is, komt het in geen enkel hoofd op dat de goede vriendin van hun dochter / zus meer is dan dat en is het bepaald niet bespreekbaar dat de dochters, ondanks gebleken intelligentie, recht hebben op meer dan een huislerares. Howard legt genadeloos bloot dat de begenadigde schrijfster en actrice in spe door de familie gedwongen zullen worden tot een leven als huismoeder.

The Light Years beschrijft een typisch Britse familie met geld maar laat onverbiddelijk zien waar conventies, familieverhoudingen en de ‘stiff upper lip’ leiden tot lijden. De Cazalets lijken een sprookjesachtig leven te leiden, Howard ondersteunt dat met beschrijvingen van het lommerrijke Britse platteland en de lome zomers. Het contrast met wat er onderhuids gebeurt wordt er des te groter door. Ik verheug mij op nog meer delen over de Cazalets, ik hoop dat de Tweede Wereldoorlog met al haar gruwelen voor sommige Cazalets de ontsnapping uit conventie zal blijken te zijn.