maandag 9 juni 2014


Helen Oyeyemi / Boy, Snow, Bird

 Vier sterren krijgt Oyeyemi van Hans Bouman in de Volkskrant. Normaal ben ik het meestal eens met Bouman, in dit geval twijfel ik echter. Volgens Bouman verweeft Oyeyemi op speelse wijze sprookjes in haar roman: in dit geval Sneeuwwitje. Twee halfzusjes, waarvan eentje ogenschijnlijk licht en blank en de ander duidelijk ' afro-american'. De eerste wordt door haar stiefmoeder 'verbannen': ze wordt naar een tante gestuurd. Deze tante is als baby naar familie gebracht, omdat haar huid en haren verraadden dat haar ouders niet blank waren. Dit blijkt halverwege de roman en dan begint wat mij betreft het mooie aan Boy, Snow, Bird: het feit dat afro-amerikaanse families jarenlang hun afkomst verzwegen en ver gingen om in de blanke samenleving van Amerika te passen. Dus krijgt Boy een donker kind - Bird - met haar ogenschijnlijk blanke echtgenoot en stuurt ze haar stiefkind Snow naar familie in het zuiden. Ondertussen gelooft de hele buurt dat Boy een minnaar gehad heeft (hoe komt Bird anders aan haar uiterlijk?) en gruwt schoonmoeder van het kind dat de waarheid duidelijk maakt. Een tweede verhaallijn over de afkomst van Boy zorgt ervoor dat je voortdurend twijfelt aan haar motief om Snow weg te sturen: bescherming van haar eigen kind of jaloezie? Aan het einde van de roman onthult Oyeyemi iets over deze afkomst wat Boy in staat stelt haar stiefdochter te accepteren en op zoek te gaan naar haar eigen moeder. Ook deze blijkt - gedwongen door conventies? -  een ongebruikelijke stap gezet te hebben. Boy die zich jarenlang verlaten heeft gevoeld door haar moeder, snapt nu dat zij zich heeft opgeofferd voor haar dochter. Een sprookje? Maar dan wel een met een behoorlijk zwart randje. Je moet bovendien goed door hebben dat Oyeyemi verwijst naar Sneeuwwitje, want anders vallen de verbanning en de spiegels niet op hun plek. Of het nodig was die verwijzing naar Sneeuwwitje? Ik vond het verhaal sterk genoeg om zonder te kunnen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten