maandag 26 april 2021

WAARSCHUWING

Je kunt ervoor kiezen mijn blog te volgen of het via de mail toegestuurd te krijgen. Van die laatste optie maken veel mensen gebruik. Zonder op de details in te gaan: dat loopt via Feedburner. Feedburner heeft nu echter besloten ermee op te houden. Dit betekent dat mijn blog vanaf 1 juli a.s. niet meer via Feedburner tot jullie komt. Ik zie bij andere bloggers alternatieven maar het is blijkbaar vrij ingewikkeld om dit voor elkaar te krijgen. Ik ga mijn best doen maar beloof geen succes. 

Wil je zeker weten dat je mijn blog elke week krijgt: kies dan voor het volgen van  BooksandLiliane. Ik heb ondertussen nog twee maanden om de andere opties te verkennen. Hopelijk met succes. 

Gr Liliane

zaterdag 24 april 2021

Kathleen MacMahon || Nothing But Blue Sky

 


Longlist 2021


Hoofdpersoon David is weduwnaar; echtgenote Mary is één van de vele slachtoffers van een vliegtuigongeluk. Nothing But Blue Sky is één tedere terugblik op hun leven, hun liefde voor elkaar. Nothing But Blue Sky laat bovendien zien hoe iemand na een groot verdriet langzaam maar zeker weer opkrabbelt en de draad van het leven weer oppakt.

MacMahon zegt niet meteen dat David weduwnaar is. De context maakt echter duidelijk dat  er iets ergs gebeurd moet zijn met Mary. Ze is er niet zomaar vandoor gegaan. Dat er iets met vliegtuigen is, wordt pas duidelijk wanneer de vakantie van David met vrienden beschreven wordt. Het met zorg uitgezochte vakantiehuis aan de Franse Riviera blijkt een fantastisch uitzicht te bieden op vliegtuigen die aan en af vliegen. Tot grote ellende van alle vrienden; David zelf blijkt vrij laconiek onder het vliegverkeer.

Zijn tweede vakantie brengt David door in het Spaanse plaatsje waar hij de laatste twintig jaar samen met Mary zijn vakanties heeft doorgebracht. Iedereen raadt het hem af, hij voelt echter de dwingende behoefte om terug te keren naar de plek waar hij en Mary altijd zo gelukkig waren. Pas tegen het einde van de roman blijkt dat er nog een reden is om terug te keren. Een reden die ik zeker niet zal verklappen maar die duidelijk maakt dat David zijn leven weer oppakt.

Het is al vrij snel duidelijk dat Mary de sociale component in de relatie was. David is een man met jeugdvrienden waar hij zeer trouw aan is, hij is echter op zijn zwakst gesteld bepaald sociaal onhandig. Zijn vrienden accepteren dit van hem, ze weten hoe zijn jeugd geweest is. Mary is degene die kleur aan zijn leven geeft, die hem laat ervaren dat familie niet kil en hard hoeft te zijn.

David’s familie kun je rustig liefdeloos noemen. Zijn moeder houdt waarschijnlijk best veel van haar twee zonen maar wordt volledig onderdrukt door haar echtgenoot. Deze toont geen enkel begrip voor haar en vernedert haar keer op keer. Zij is goed voor het huishouden en om voor de kinderen te zorgen, een eigen leven heeft ze niet nodig. Tegen de tijd dat de man overlijdt is het te laat voor zijn echtgenote, zij zit vast in haar patroon. Zijn kinderen krijgen geen liefde van hem, zeker niet David die hij maar een doetje vindt. Mary is degene die aan David laat zien dat het ook anders kan. Haar familie is een warm nest.

Het kost David moeite om te wennen aan wat voor Mary normaal is. Hij is ook degene die herkent dat ook in deze perfecte familie niet alles even fijn gaat. Wanneer Mary kinderloos blijft, snappen noch moeder noch zussen hoeveel pijn het haar doet dat zij en David elke zomer in de kleinste kamer van het zomerhuis moeten slapen. Omdat de grotere kamers nodig zijn voor de moeders. Au. 

Nothing But Blue Sky is een prachtig ingetogen verhaal. David is niet degene die kost wat kost op zoek gaat naar de oorzaak van het ongeluk, vastbesloten om wie dan ook aan te klagen. Eerder het tegenovergestelde, hij accepteert vrij gelaten dat het vliegtuig is neergestort en dat er niets meer te veranderen valt aan de situatie. Het doet niets af aan zijn oprechte verdriet en pijn.

MacMahon bouwt het karakter van David gestaag op, en met hem dat van Mary. Ze onthult stap voor stap, steeds op het juiste moment de feiten die wij nodig hebben om de relatie tussen David en Mary te snappen. Met name de kloof die ontstaat wanneer Mary kinderloos blijft en David niet geheel begrijpt waarom dit zo’n probleem moet zijn. Mary’s pijn is bijna tastbaar, de lezer snapt dat kinderloosheid en niet snappende echtgenoot van enorme invloed zijn op haar geluk. 

Nothing But Blue Sky draait om het proces dat nodig is om dergelijk verdriet, dergelijke pijn te boven te komen. MacMahon neemt ons op mee op een tocht door twee levens en laat ons mooie en pijnlijke momenten mee beleven. David wist mij steeds meer te boeien. Niet omdat hij een held bleek, na de dood van Mary maar juist omdat hij zo menselijk bleek. MacMahon heeft heel knap een sympathiek beeld geschetst van een wat typische man die met en zonder echtgenote het beste ervan probeert te maken. Een prachtige roman. 




zondag 18 april 2021

Cherie Jones || How the One-Armed Sister Sweeps Her House


 

Longlist 2021

In How the One-Armed Sister Sweeps Her House komen de levens van vijf mensen op desastreuze wijze samen. Arm en rijk, toerist en bewoner, op een klein stukje strand op Barbados in de jaren tachtig leven ze naast elkaar totdat het lot anders beschikt.

Het verhaal begint met Lala die hoogzwanger op zoek gaat naar hulp omdat de weeën begonnen zijn.  Ze kan niet vermoeden dat ze nu net aanklopt bij het huis waar haar echtgenoot Adan zojuist de eigenaar vermoord heeft. Adan vlucht met Lala, in het huis blijft echtgenote Mira bij het lijk achter. Omdat zij het masker van Adan’s gezicht heeft getrokken, vermoedt deze dat zij hem kan herkennen. Hij verschuilt zich daarom in een netwerk van tunnels langs het strand.

Adan is geen fijne vent. Hij mishandelt Lala, bedriegt haar openlijk met andere vrouwen. Hij is ook het type dat nergens verantwoordelijkheid voor neemt. Het zijn altijd de anderen die het gedaan hebben. Dus wanneer zijn pasgeboren dochter sterft nadat ze uit zijn armen gevallen is, is het natuurlijk de schuld van Lala die haar had moeten vasthouden. Lala blijft bij Adan, ondanks alles. Ze weet niet beter. Om haar heen ziet ze alleen maar vrouwen die op dergelijke manier door hun mannen behandeld worden. Echtgenoten en vaders; het is niet voor niets dat haar oma haar en haar moeder krampachtig uit de buurt van opa en vader heeft gehouden.

Mira lijkt het totale tegenovergestelde van Lala. Een welgestelde blanke vrouw die met haar rijke echtgenoot de vakantie op Barbados doorbrengt. Dat klopt maar ook zij komt uit een arm gezin op Barbados. Haar echtgenoot was haar kans om het eiland en de armoede te ontvluchten. Dat ze daarvoor een gezin moest ontwrichten was jammer maar helaas. Ze heeft er nooit spijt van gehad. Na de moord blijft ze moederziel alleen achter met twee bonuskinderen. Haar verdriet en rouw de eerste weken na zijn dood zijn dermate groot dat ze totaal verdwaasd in haar huis ronddwaalt. Het is maar de vraag hoe haar toekomst zal zijn.

Lala en Mira ontmoeten elkaar nooit. Ze wonen op een steenworp afstand van elkaar maar hun werelden liggen mijlenver uit elkaar. Toch lijken ze meer op elkaar dan je op het eerste gezicht denkt. Beide vrouwen zijn een product van hun opvoeding, beide vrouwen weten niet beter dan dat een man voor hen moet zorgen en dat ze daarom veel van hem moeten pikken. Beide vrouwen zijn het slachtoffer van een cultuur waarin de vrouw geen enkel recht heeft. Dat de één een betere man gescoord heeft dan de andere is nog het grootste verschil tussen hen.

Ook Lala had een betere man kunnen kiezen. Als jong meisje was ze smoorverliefd op Tone. Nadat hij opeens spoorloos uit haar leven verdween, valt ze enkele jaren later voor Adan. Toevalligerwijs een vriend van Tone met wie hij criminele activiteiten deelt. Tone is een mannelijke prostitué die met (oudere) toeristen tegen betaling het bed deelt. Sommige van deze dames komen al jaren terug naar Barbados speciaal voor hem. Voor Tone is het een manier om criminaliteit te mijden. Omdat hij in zijn jeugd tot twee keer toe in de gevangenis is terechtgekomen voor mishandeling lijkt een ‘normale’ baan geen optie. Een optie die hij overigens nooit heeft uitgeprobeerd, hij neemt het gewoon aan. 

De titel slaat op een parabel over tunnels op Barbados. Een keurig meisje mijdt ze, een minder keurig meisje loopt het risico dat een monster haar arm afbijt en dat ze daarna met één arm verder moet. Lala en Mira hebben zich beiden de vraag gesteld hoe keurig zij blijven. Wat is dan keurig?  En wat levert het je uiteindelijk op? Lala opteert voor een huwelijk maar eindigt met een crimineel die haar mishandelt, Mira kiest de relatie met een getrouwde man. Nadat zij getrouwd zijn, blijft hij haar liefdevol behandelen. 

Cherie Jones is geboren op Barbados. Ik vind het te ver gaan om te stellen dat haar roman typisch Barbadosiaans is. Mishandelende mannen en lijdzame vrouwen die door opvoeding en cultuur niet beter weten zijn van alle tijden en alle landen. Jones slaagt er zeker in om de omstandigheden te schetsen van deze vrouwen. Hun levens schrijnen, het doet pijn niet eens zozeer om te lezen dat ze mishandeld worden als wel om te lezen dat ze het accepteren. Jones' hoofdpersonen kennen geen eigen karakterontwikkeling, ze staan vooral voor een onrecht. Jones heeft  een zoveelste schrijn opgeleverd voor vrouwen die door hun eigen cultuur en hun eigen mensen in de steek zijn gelaten. 







zondag 11 april 2021

Clare Chambers || Small Pleasures

 


Longlist 2021

Ik geef een deel van de inhoud weg

Soms heb je van die romans waarvan je zou willen dat de auteur de laatste pagina’s geschrapt had. Zo ook Small Pleasures. Eindelijk lijkt het erop dat het helemaal goed gaat komen tussen hoofdpersonen Jean en Howard, blijkt de man één van de slachtoffers in de treinramp waarmee de roman begint. Balen, ik had arme Jean zo het geluk gegund met haar Howard.

Voor degenen die nu denken dat Small Pleasures een ietwat uit de hand gelopen romantische roman is, nou nee, niet echt. Small Pleasures is vooral een roman over acceptatie, over het leven leiden dat je is toebedeeld, hoe mager jouw deel ook is. Hoofdpersoon Jean is rond de veertig en zorgt in de jaren vijftig, zoals dat nu eenmaal hoorde, voor haar oudere moeder. Een moeder die aandacht claimt en haar dochter geen eigen leven gunt. Dus werkt Jean overdag als journaliste bij het lokale dagblad en in haar vrije tijd als mantelzorger. 

Jean heeft zich enigszins neergelegd bij het feit dat dit alles is wat zij van het leven mag verwachten. Ze heeft ooit een kans op geluk gehad en die verknald. Dus is zij nu degene die voor haar moeder zorgt terwijl haar jongere zus van het huwelijkse leven geniet in het verre Afrika. Dan ziet Jean een intrigerende ingezonden brief in de krant. Gretchen Tilbury reageert op een eerder artikel met de kop ‘vrouwen kunnen zonder man zwanger worden’ met de mededeling dat haar dochter zonder tussenkomst van welke man dan ook geboren is. Jean mag van de redactie op onderzoek uit. 

Deze speurtocht leidt uiteindelijk tot de ontdekking hoe Gretchen zwanger is geraakt. De speurtocht opent ook een mogelijkheid tot liefde en hartstocht voor Jean. Hoewel ze Gretchen’s echtgenoot Howard in eerste instantie maar een alledaagse man vindt, zeker in vergelijking tot de uitzonderlijke schoonheid van Gretchen zelf, wordt ze toch verliefd op hem. Het gevoel blijkt niet alleen wederzijds, het lijkt er sterk op dat Gretchen de ontluikende gevoelens regisseert. 

Howard en Jean zijn verliefd op elkaar maar snappen allebei dat hun liefde geen kans heeft. Howard heeft een gezin waarvoor hij zich verantwoordelijk voelt, Jean kan haar moeder niet in de steek laten. In de jaren vijftig was het nu eenmaal geen uitgemaakte zaak dat gevoelens van liefde belangrijker zijn dan familie en gezin. Dus gedragen Jean en Howard zich als verantwoordelijke volwassenen en offeren hun geluk op aan hun familie. Gretchen is uiteindelijk degene die de weg naar een gezamenlijke toekomst opent door voor een in die tijd nog schandaligere relatie te kiezen. En dan gooit dus die trein roet in het eten. 

Indien roman door een Nederlander geschreven zou zijn, dan zou de geur van spruitjes en kapotgekookte bloemkool overheersen. Uit Small Pleasures stijgt de geur van raap, grijze lever met uit en veel thee op. Chambers heeft de benepen sfeer van die jaren vijftig prima weten te vatten. Jean die een eerste stap zet als met een baan als journaliste maar geen seconde op het idee komt dat ze haar moeder alleen laat. Howard die veel te snel met een prachtige vrouw in nood getrouwd is en ondanks het feit dat ze een volledig platonische relatie hebben er niet over peinst haar achter te laten. Jean en Howard hebben net als hun omgevingen geen grootse plannen, geen ambities. Ze accepteren dat hun liefde onmogelijk is, dat dit is wat het leven hen te bieden heeft. 

Chambers laat ook met voorbeelden zien wat er gebeurt wanneer je de geur van spruitjes probeert te ontsnappen en een eigen pad kiest. De jeugdvriendin van Gretchen die kiest voor een bestaan als schilder, kiest daarmee ook voor bittere armoede, leven in een achterbuurt zonder contact met haar familie. 

Jean en Howard groeien naar elkaar toe, in de roman laat Chambers ook steeds meer los over hun leven. Zij groeien ook als persoonlijkheden. Hun keuzes passen niet meer in deze tijd, in die jaren vijftig zijn ze best nog wel gewaagd. Uiteindelijk blijkt een leven samen mogelijk. En ik moet eerlijk bekennen dat ik dit Jean en Howard heel erg gunde. Zij zijn mensen die het beste maken van hun leven en die genieten van de kleine dingen in het leven die hen gegeven zijn. Small Pleasures schetst een mooi tijdsbeeld en twee aardige mensen. Chambers slaagt erin ons overtuigend mee te nemen in hun noodgedwongen bekrompen levens. 

Zonder de laatste pagina’s zou Small Pleasures een prachtig tijdsbeeld van een vroeger Engeland opgeleverd hebben. Met deze pagina’s komt de nadruk opeens teveel te liggen op ‘we werken naar een tragisch einde toe’. Eigenlijk was het passender geweest indien de twee geliefden uiteindelijk niet voor elkaar hadden kunnen kiezen, dat had gepast in de tijdsgeest en de hele sfeer van de roman. Tip: lees Small Pleasures vooral maar sla de pagina’s over het ongeluk over, dan houd je een mooie roman over een benepen tijd over. 





zondag 4 april 2021

Amanda Craig ||The Golden Rule

 


Longlist 2021

The Golden Rule laat zien dat het woordje Fiction niet voor niets in de naam van de Prijs staat. The Golden Rule is een thriller waarin ook romantiek een grote rol speelt. Wat The Golden Rule llichtelijk verpest is dat auteur Craig zelf blijkbaar niet precies weet wat ze nu met haar roman wil. 

In The Golden Rule worstelt hoofdpersoon Hannah met een vechtscheiding. Bijna ex Jake, geboren met een gouden lepel in zijn mond, vindt dat Hannah niet moet zeuren en niet zo egoïstisch moet zijn. Dus betaalt hij regelmatig de huur niet, heeft niet in de gaten dat Hannah met schoonmaakbaantjes de kost verdient en hun dochter Maisy slechts met moeite goed te eten kan geven. Hij voelt vooral de behoefte om met nieuwe vriendin Eve leuke, dure dingen te doen. 

Dan ontmoet Hannah op weg naar Cornwall in de trein Jinny. De twee vrouwen onthullen onder het motto ‘jou zie ik hierna nooit meer’ details uit hun relaties met bijna ex-en. En dan stelt Jinny voor dat ze elkaars echtgenoten vermoorden. Op die manier slagen ze erin zich te ontdoen van die vervelende kerels en is de kans zeer klein dat ze gesnapt worden. We zullen het er maar op houden dat Hannah dronken gevoerd is door Jinny, dat ze op weg is naar het sterfbed van haar moeder en daardoor niet al te helder is maar ze gaat mee in het plan van Jinny. Sterker nog, ze rijdt in Cornwall naar het huis waar Jinny’s ex woont en gaat naar hem op zoek. Gelukkig voor hem ontmoet ze alleen de dronken beheerder van het landgoed. 

Ik geloof dat ik niemand verras wanneer ik verklap dat die beheerder natuurlijk Jinny’s ex Stan is en dat die beheerder in werkelijkheid natuurlijk niet de bruut is waarvoor Jinny hem uit maakt. Ik vrees dat ik zelfs niets verklap wanneer ik weggeef dat Stan en Hannah zich natuurlijk tot elkaar aangetrokken voelen. Of Hannah hem alsnog vermoordt en of Jinny zich houdt aan de afspraken door Jake uit de wereld te helpen verklap ik natuurlijk niet. 

Hannah’s moeder overlijdt, waardoor Hannah in de zomer haar geliefde Londen moet verlaten om zaken af te handelen. Dochter Maisy geniet van zon en buitenlucht, Hannah zelf raakt in vertwijfeling: keert ze terug naar Cornwall waar ze waarschijnlijk makkelijker voor Maisy kan zorgen of kiest ze toch voor Londen waar het leven duur en hard is maar blijkbaar ook wel zo leuk dat Hannah niet uit de stad weg wil. Het tenenkrommende element in The Golden Rule speelt in de strijd tussen Cornwall en Londen, of liever gezegd tussen het Brexit-stemmende deel van het land dat de mogelijkheden van vooruitgang niet ziet en de natuurlijk vooruitstrevende inwoners van Londen. 

In Cornwall zelf wordt die kloof ook nog eens lekker dik aangezet doordat Hannah’s familie woont in St. Pirran, een niet al te aantrekkelijk dorp dat bepaald niet profiteert van de toeristische explosie in hun ‘county’. Buurdorp Fol daarentegen bulkt van het geld en is bijna volledig opgekocht door rijke Britten die er elke vakantie komen doorbrengen. In St.Pirran krijgen mensen met moeite een huurhuisje en worden de vissen weggevangen door de Fransen, in Fol kun je dineren in sterrenrestaurants en dure designerkleren kopen. Begrijp me niet verkeerd: ik weet zeker dat die kloof in het land van onze overburen bestaat. Craig zaagt echter van zulk dik hout planken en is zo weinig subtiel dat ik me alleen maar ergerde aan haar pogingen om de tegenstellingen te duiden. 

Het helpt misschien ook niet dat ik Hannah eigenlijk ook niet zo zag zitten. Heel onaardig gezegd: ze was tijdens haar studie geobsedeerd door Stan en deed alles om hem tot de hare te maken. Ze slaat alle tekenen en alle waarschuwingen in de wind en leeft alleen voor hem. Ik geloof meteen dat hij na hun scheiding bepaald geen model-ex was maar gut, Hannah zeurt en klaagt er op los. Ik bespeurde in de roman in ieder geval weinig zelfreflectie. Geen enkel vermogen om naar haar aandeel in hun relatie te kijken. Iets dat dus ook weer terugkeert in haar ellenlange beschouwingen over Cornwall  Londen. 

Van enige karakterontwikkeling is in The Golden Rule sowieso weinig sprake. Craig maakt volop gebruik van stereotypen in de opbouw van haar personages: hardwerkende jonge vrouw met vadercomplex, ruwe bolster blanke pit, verwende rijkeluiszoontje, inhalige vriendin alleen uit op geld, plattelander die walgt van de grote stad, etc. etc. Niet erg, het hoort bij het genre.

Ik vind het wel erg dat The Golden Rule zwalkt. The Golden Rule is helaas bezweken onder te grote ambities van de auteur. Ik vermoed dat de roman zeer vermakelijk had kunnen zijn indien Craig zich had gefocust op thriller of romantiek, zelfs de combi had misschien nog gewerkt. De bijna ergerlijke poging om Brexit te duiden, om te laten zien hoe bepaalde mensen in Engeland niet profiteren van welvaart sneuvelt door de bijna onbeholpenheid waarmee Craig dit toch best wel beladen thema aanvliegt. En oh ja, had ik al vermeld dat Craig ook nog probeert de wereld van de literatuur freak (Hannah) te combineren met die van de gamer (Stan)? Jammer dat niemand streng is geweest en om focus heeft gevraagd. Dat was de roman zeer ten goede gekomen.