zondag 6 december 2020

Sebastian Barry || A Thousand Moons

https://booksandliliane.blogspot.com/2017/08/sebastian-barry-days-without-end.html

In Days Without End stelde Sebastian Barry twee soldaten uit de Amerikaanse burgeroorlog aan ons voor: Thomas McNulty en John Cole. Twee arme mannen zonder enige opleiding wiens enige kans het leger was. En die als vanzelfsprekend voor elkaar vielen. Het einde van de roman wanneer ze elkaar na een lange periode van afwezigheid weer ontmoeten, was één van de fraaiste staaltjes schrijfkunst die ik ooit had gelezen. In A Thousand Moons ontmoeten we beide mannen weer. Dit keer vertelt hun Sioux-stiefdochter Winona haar verhaal.

Winona, geboren Ojinjintka, is een Lakota-Sioux. Haar stam is uitgeroeid, haar moeder en zus vermoord. Thomas en John ontfermen zich over de wees en nemen haar mee wanneer zij werk vinden op de boerderij van oude legermaat Lige Magan. Daar voeden ze het jonge meisje op. Samen met Lige en voormalige tot slaaf gemaakten Rosalee en haar broer Tennyson. Op de boerderij werkt iedereen hard, er heerst echter ook een groot gevoel van saamhorigheid en verbondenheid. Dan wordt de rust verstoord. 

Jas Jonski, een jongeman uit het naburige dorp, maakt Winona het hof. Ze verloven zich zelfs. Iets waar in een klein dorp in het naoorlogse Tennessee niet bepaald positief op gereageerd wordt. Winona is en blijft een Indiaanse, een inferieure soort. Alles lijkt desondanks goed te gaan. Totdat WInona zwaar gewond en verkracht thuis gebracht wordt. Alles wijst erop dat Jas de schuldige is, Winona kan zich echter niet herinneren wat er gebeurd is. En zelfs al het had ze het geweten, een witte man zou nooit beschuldigd zijn van de verkrachting van een Lakota. Onbestaanbaar.

Wanneer ook Tennyson zwaar mishandeld thuis gebracht wordt, blijkt dat de burgeroorlog weliswaar gewonnen is door de tegenstanders van slavernij maar dat de voorstanders nog prominent en gewelddadig aanwezig zijn in het zuiden van Amerika. Racisme, discriminatie en de Klu Klux Klan dienen zich aan. De bewoners van de boerderij zullen zich nooit meer geheel veilig voelen. 

Ik zal niet verklappen welke gebeurtenissen ertoe leiden dat Winona een tweede Indiaanse introduceert bij haar vrienden: Peg, een Chippewa. Wanneer de twee elkaar ontmoeten, blijkt er ogenblikkelijk een diep gevoel van verbondenheid, de eerste beginselen van liefde. Waar Barry eerst de liefde tussen McNulty en Cole als iets volledig natuurlijks en vanzelfsprekends presenteerde, doet hij dat nu weer met Winona en Peg. De liefde is er. Punt. 

In A Thousand Moons zijn het niet zo zeer de gebeurtenissen die een grote rol spelen, het is vooral de vriendschap en de liefde die door Barry wonderschoon beschreven worden. De vaderlijke liefde van McNulty en Cole naar Winona toe, haar liefde voor hen maar ook voor Rosalee en Tennyson. Hun verbondenheid, hun trouw aan elkaar is de rode draad van de roman. Ja, er gebeuren dingen, sommige zelfs akelig spannend, maar bij het dichtslaan van de roman blijft de liefde van de hoofdpersonen voor elkaar hangen.

Barry is één van die schrijvers die over diepe gevoelens kan schrijven zonder ooit sentimenteel te worden. Hij weet precies die woorden te kiezen die ware emotie uitdrukken, hij verliest zich nooit in overdrijvingen of geëxalteerde beschrijvingen. Hij is eerder onderkoeld en weet keer op keer precies de juiste toon te treffen. Tegen het einde kreeg Barry mij op het puntje van mijn stoel, omdat ik doodsbenauwd was dat Winona nogmaals het slachtoffer zou worden van haar eigen verkrachting.  De zinnen waarmee de roman eindigt behoren wederom tot de top van de schrijfkunst. Lees de roman vooral zelf zodat je net als ik kunt genieten van het enorme talent van Barry. 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten