zondag 6 oktober 2019

Lucy Ellman || Ducks, Newburyport


Booker Prize shortlist 2019

Ik moet bekennen dat ik een diepe zucht slaakte toen ik aan Ducks, Newburyport begon: meer dan duizend pagina’s de ongecensureerde gedachten van één enkele vrouw. Ze gaat van hot naar her, de ene gedachte leidt automatisch tot een volgende – voor de lezer niet altijd even logische – gedachte. Toch merkte ik dat ik na een aantal pagina’s in het ritme kwam. En belangrijker, dat Ellman wel degelijk een rode draad door de gedachten laat lopen.

Terwijl onze hoofdpersoon in opdracht cakes en taarten aan het bakken is, denkt ze na over haar eigen ziekte, haar kinderen, haar ouders, haar lievelingstante en overpeinst ze haar leven als introvert persoon. Wij komen te weten dat echtgenoot Leo dé man van haar leven is, dat ze goed voor haar kinderen zorgt, dat ze nog steeds verdriet heeft om de vroege dood van haar ouders en het zichzelf nog steeds kwalijk neemt dat ze niet langer voor haar moeder gezorgd heeft.  Het persoonlijke leven van een vrouw in een tweede huwelijk met vier kinderen onthult zich pagina voor pagina voor de lezer. Ik kan niet beoordelen of ze meer dan normaal associeert, dat ze veel aan haar hoofd heeft lijkt wel de conclusie.

Ellman gebruikt bovendien de mogelijkheid om via de associaties aardig wat kritiek te geven op de Verenigde Staten van Amerika. Zo ageert zij tegen het gebruik van PFOA (Teflon, weet u wel?), ziet ze Trump liever vandaag dan morgen vertrekken en is het duidelijk dat ze het milieu een warm hart toedraagt. Onze hoofdpersoon denkt bovendien veel na over heel veel zaken en, omdat we haar gedachten lezen,  deelt ze al die kennis met ons.

Ik heb slechts één probleem met Ducks, Newburyport. Het is lang, zo’n 1200 pagina’s en eigenlijk had ik het voor de veertiende gelezen willen hebben. Dan wordt namelijk bekend of Lucy Ellman met dit kunststukje de Booker Prize gaat winnen. Ik heb het dan nog steeds niet uit. Ik wil namelijk de tijd nemen voor Ducks, Newburyport en ik ben pas op de helft. Ik heb even gespiekt of de roman tijdens de andere helft van vorm verandert, maar nee, het blijven de gedachtes van een vrouw onder het bakken.

Wat wel lijkt te veranderen is het intermezzo dat Ellman introduceert. Om de zoveel pagina’s gaan we namelijk van de menselijke moeder naar een bergleeuwin met welpen. Zij vertelt niet zelf het verhaal maar wij worden wel meegenomen in haar handelingen en besluiten, in de zorg voor haar welpen. Halverwege de roman lijkt het erop dat in de hoofdstukken met de leeuwin de mens prominenter naar voren gaat komen. De weg door haar jachtgebied, de auto’s die er overheen rijden, jagers maar ook mannen die op de leeuwin schieten. Ik ben benieuwd of de druk van de mens op de wereld via de leeuwin gaat toenemen en hoe dat zich gaat verhouden tot onze bakkende hoofdpersoon.

Ik kan nu dus nog niet zeggen hoe Ducks, Newburyport eindigt. Ik hoop wel dat Ellman een serieuze kans maakt op de Booker met deze lijvige roman. Ik vind de wijze waarop de rode draad en maatschappijkritiek in de chaos van onze hersenen zijn verwerkt zeer de moeite waard. Ik merk dat de hoeveelheid pagina’s en de hoeveelheid gedachtes en associaties die ik over me heen krijg me alleen maar stimuleren om verder te lezen. Dat had ik bij de start van deze roman echt nooit niet gedacht.  Niet voor iedereen vermoed ik, maar heb je behoefte aan zo’n roman waar je maandenlang elke dag een paginaatje of twintig van leest, dan is deze ideaal.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten